sobota, 1 czerwca 2019

kol. Marianówka pow. Łuck: Ukraińcy zamordowali 13 Polaków; 9 osób z 2 rodzin wiązali po troje drutem kolczastym i przecinali ciała ofiar piłami (2.06.1943)





http://marianowka.blogspot.com/2011_02_01_archive.html 
Kolonia polska, w której do 1940r. żyło kilka do kulkunastu rodzin niemieckich (w 1942r. wyjechali do Rzeszy) oraz do 1942r. kilka rodzin żydowskich.
21 marca 1943r. nocą okoliczni Ukraińcy dokonali napadów rabunkowych na 4 polskie domy, w tym Józefa Koksanowicza, podczas których domowników terroryzowano bronią palną. Od tej pory ludność Marianówki spędzała noce w ukryciu w krzakach poza gospodarstwem. Pozostałe gospodarstwa w Marianówce Ukraińcy splądrowali 24 marca 1943r. Rodziny polskie poniosły wyłącznie duże straty materialne.
10 kwietnia 1943r. powracający z napady na Taraż upowcy podpalili Marianówkę.
8 maja 1943r. wczesnym rankiem w odosobnionym godpodarstwie Krasnowolskich, Ukraińcy zamordowali Annę Krasnowolską z Majczaków lat 50, która właśnie wracała z noclegu w ukryciu poza domem.
31 marca 1943r. trzej mieszkańcy Marianówki - Józef Koksanowicz, Jan Kozłowski i Zygmunt Pawłowski wyjechali do Przebraża dla wyszukania i omówienia możliwości wyjazdu całych rodzin z Marianówki do Przebraża. Wysłańcy już nie wrócili.
2 czerwca 1943r. liczna uzbrojona grupa upowców, wczesnym rankiem rozpoczęła bez pośpiechu rabować, a następnie kolejno doszczętnie palić gospodarstwa ludności polskiej w Marianówce. Mordowano wszystkich, kto nie zdążył się ukryć w tym członków dwóch rodzin (9 osób) Piwowarskich (Piwowskich?). Po spaleniu 90% gospodarstw polskich przez Ukraińców przybył oddział niemiecki z Kołek (sprowadzony przez dwóch chłopców - Czsława Koksanowicza i Stanisława Mącika). Sprowadzony oddział przerwał zbrodniczą akcję. Upowcy wycofali się. Rozproszonych Polaków pod własną eskortą Niemcy zabrali do Kołek. Podczas napadu zginęło 13 mieszkańców Marianówki.
5 czerwca 1943r. przyjechał z Przebraża do gminy Kołki około 200-osobowy oddział samoobrony z furmankami i zabrał z Marianówki pozostałych ukrywających się jeszcze niedobitków po napadzie upowców.

Cytat ze strony: http://www.wachowscy.com/wolyn/miejscow/marianowka.html

W dniu 5 czerwca 1943 roku zorganizowaliśmy pierwszą wielką wyprawę po ludnośd. Wyruszyliśmy na północ, w kierunku Kołek, oddalonych od Przebraża o dwadzieścia kilometrów. Oddziałowi, liczącemu blisko dwustu ludzi, towarzyszyło kilkadziesiąt furmanek.
Z powrotem jechali z nami ludzie z Taraża, Hołodnicy, Marianówki, Rudnik i kilkunastu pomniejszych wsi, wioząc ze sobą cały dobytek: żywnośd, pościel, naczynia, tysiące gospodarskich drobiazgów, często zupełnie zbytecznych. Pędzono też bydło i świnie.


Od czasu do czasu gdzieś z dala zaterkotał nieśmiało banderowski karabin maszynowy, ale nic nie mogło powstrzymad kolumny posuwającej się do przodu. W kierunku, skąd odzywały się strzały, wysyłałem natychmiast silny patrol, który zmuszał banderowców do utrzymywania przyzwoitej odległości. Bandy nie zrezygnowały jednak ze stawiania nam przeszkód. Nad Radenką ujrzeliśmy dogasające szczątki mostu, po którym miała przechodzid nasza kolumna. Forsowanie rzeki zabrało nam dużo czasu i wywołało wiele zamieszania. Mijając Omelno odetchnąłem z ulgą. Tu już zaczynała się strefa „naszych wpływów”. Byliśmy szczęśliwi, że tyle ludzi, którzy teraz zasilą naszą obronę, uratowaliśmy od śmierci. Patrzyłem na twarze mieszkaoców Hołodnicy, Taraża i Marianówki, widziałem na nich radośd, że zaofiarowano im pomoc, a jednocześnie zadumę nad własnym losem i troskę o porzucone gospodarstwa.

kolonia
MARJANÓWKA
gromada Marjanówka, gmina Kołki, powiat Łuck, woj. wołyńskie
parafia r. Kołki


Opracowywane w okolicy:
CzetyńGlinneHołodnicaSytnicaTarażObórkiRudniki,

A B C D E-F G H I J K L-Ł M N O P R S-Ś T U W Z-Ż

Marianówka była kolonią mieszaną. W 1943 r. było tam 21 gospodarstw polskich, w których mieszkało 26 rodzin, razem 107 osób - Polaków, a 14 gospodarstw było zamieszkanych przez Ukraińców. W 1939 r. 17 gospodarstw należało do kolonistów niemieckich, którzy na mocy porozumienia Niemcy-Rosja, opuścili te tereny na przełomie 1939/1940, a na ich miejsce w 1940 r. przesiedlono do części tych gospodarstw tzw. "Hucułów" z zewnątrz, przeważnie z Podkarpacia. 
WYKAZ GOSPODARSTW, stan w około 1939 r. (do wiosny 1943 r.)
1.N.N. rodzina niemiecka. Od 1940 r. zamieszkała tu rodzina ukraińska.
2.N.N. rodzina niemiecka. Od 1940 r. GRZYBOWSKI - rodzina 5 osób, w tym 3 dzieci.
3.N.N. rodzina niemiecka. Od 1940 r. MAJKOWSKI - 3 osoby w tym l dziecko.
4.N.N. rodzina niemiecka. Od 1940 r. KOZŁOWSKI Jan, żona i 2 dzieci. 
5.N.N. rodzina niemiecka. Od 1940 r. zamieszkała tu rodzina ukraińska - HORDOWSKI.
6.BUHAJCZUKIwan, rodzina ukraińska.
7.N.N. rodzina niemiecka. Od 1940 r. MĄCIK - 7 osób w tym 5 dzieci.
8.N.N. rodzina niemiecka. Od 1940 r. zamieszkała tu rodzina ukraińska - BUBEŁA Borys.
9.KOKSANOWICZJózef +31.05.1943, żona Brygida z d. Słodkowska z kol. Czetyń, matka Józefa i 7 dzieci, w tym synowie: Czesław 1926 i Zdzisław 1931. Józef został zamordowany pod Gruszwicą wraz z Janem Kozłowskim (seniorem), Zygmuntem Pawłowskim oraz 2 nieznanymi kobietami i 12-letnią dziewczynką.
10.KOKSANOWICZDionizy - s. Mikołaja 1841-1930 i Józefy 1853-1933 z d. Ostrowska, I żona Stefania, dzieci: Jadwiga, Helena i Władysław (poniżej). Dionizy po śmierci żony Stefanii, która zginęła w wypadku w lesie, ożenił się po raz wtóry i miał jeszcze pięcioro dzieci (I.N.). Rodzeństwo Dionizego to: Jan, Karolina (Sztadhauz, poz.24), Emilia (Barańska, poz.23), Teofila, Helena i Wiktoria.
KOKSANOWICZWładysław 1917, żona (śl.1942) Jadwiga 1925-2007 z d. Markowska z Hołodnicy - c. Stefana i Reginy, dziecko IN. Władysław od 1939 r. przebywał w niewoli niemieckiej, skąd zbiegł, w 1944 r. powołany do l AWP (został oficerem w randze ppłk.).
11.KOZŁOWSKIJan +31.05.1943 (o tym w poz. 9), żona IN, syn Jan. Mieszkała tu też wdowa Kownacka z dzieckiem. Do 1940 r. mieszkali tu jeszcze:
KOLASIŃSKI Władysław 1911-1982, gajowy, żona Jadwiga 1918-1989 z d. Kozłowska - c. Jana. W styczniu 1940 r. zostali deportowani do północnej Rosji (okolice Archangielska). Władysław wstąpił do I Dywizji im. Tadeusza Kościuszki, przeszedł szlak bojowy Lenino-Berlin. W 1945r. odnalazł Jadwigę, która powróciła z Rosji. Oboje osiedlili się na Ziemiach Zachodnich w okolicach Gryfina, potem Myśliborza.
12.GILEWSKATeofila z d. Koksanowicz, wdowa po Władysławie 28.08.1878-17.08.1936 (zm.w Łucku, pogrzeb w Kołkach) - s. Franciszka i Karoliny z d. Kownacka, dzieci: Jadwiga 1901 (m.Antoni Maszkowski z Antonówki), Maria (m.Jan? Zaremba z Hołodnicy), Wacław (ż.Helena Olszewska z Rudni), Tadeusz 1925.
13.GILEWSKIgospodarstwo rodziny z poz. 12
14.PAWŁOWSKIZygmunt +31.05.1943 (zamordowany, patrz. poz. 9), żona, 1 dziecko. Zygmunt do 1939 miał sklep wiejski.
15.NN. rodzina niemiecka. Od 1940 r. zamieszkała tu rodzina ukraińska.
16.j.w. SZKOŁA
17.j.w.
18.KOGUTAbram - s. Józefa i Zofii, właściciel sklepu spożywczego, żona Lea z d. Włodawska (ew.Władowska) - c. Hersza i Ruchli, dzieci: Zofia (m.Berl Włodawski/Władowski 1899 z Osowy, dzieci: Chaja Sura 1921, Ruchla 1923 i Ida 1923, wyemigrowali do Brazylii w 1930r), Jakob 1910 (wyemigrował do Brazylii w 1925 r.), Szmul 1913, Jehuda 1918, Meir 1921. Rodzina żydowska zamordowana w getcie (Shoah) w Kołkach +1942. W ich domu zamieszkała rodzina ukraińska - SAWCZUK.
19.NN. rodzina niemiecka. od 1940 r. SKLEP-KOOPERATYWA
20.NN. rodzina niemiecka. Od 1940 r.- rodzina ukraińska - SAWCZUK
21.NOWAK- rodzina polska 5 osób, w tym 3 dzieci.
22.NN. - rodzina polska, znani jako "Sztundyści" (religia), 7 osób w tym 4 dzieci;
23.BARAŃSKIAleksander, żona Emilia 1873-1943 z d. Koksanowicz - c. Mikołaja i Józefy, dzieci: Piotr 1909 (ż. Janina Romanowska), Baltazar, Helena 17.06.1912 (*Miłaszów, wyemigrowała do Francji i 11.05.1935 r. poślubiła Władysława Michalaka, ur.28.08.1903 w Miedniewice), Weronika, Józefa, Józef 1917 (ż.Regina Zonenberg).
24.SZTADHAUZJan 1872-1946 - s. Józefa i Jadwigi z d. Ziemecka, żona Karolina 1875-1956 z d. Koksanowicz - c. Mikołaja i Józefy z d. Ostrowska, dzieci: Jadwiga (Kopij, w poz. 26), Helena (m.Piotr Słodkowski), Bronisława 1902-2001 (m.Jan Kozioł, w 1940 r. wywiezieni na Sybir, po wojnie w Kanadzie), Stanisław 1904-1998 (ż.Walentyna Gorwijczuk. oficer w armii Andersa, po wojnie w Anglii, Jan 1907-1980 (ż.Maria Lewus), Józefa 1911-1993 (m.Michał Grzybowski), Józef 1914-1988 (porucznik II armii WP, ż.Marianna Markowska z Hołodnicy), Dionizy 1916-1987 (ż.Janina Krasnowolska), Wanda 1919-1987 (m.Michał Matura), Anna 1921-2013 (m.Józef Rosiński). Po wojnie większość w Malborku i Mysiadle pod Warszawą. Obecna pisownia nazwiska: Sztadhaus.
25.ŁOZIŃSKI- rodzina 5 osób, w tym 3 dzieci.
26.KOPIJJadwiga 1989-1970 z d. Sztadhauz - c. Jana i Karoliny (w poz.24), wdowa po Anastazym, dzieci: Maria, Wacław i Helena;
27.HRYNIAK- rodzina polska 3 osoby, w tym 1 dziecko;
28.INN. Gospodarstwo niemieckie, które w 1940 włączono do kołchozu; w rezultacie zniszczone.
29.Jak wyżej.
30.Jak wyżej.
31.Jak wyżej.
32.Jak wyżej.
33.KUPRYSSiergiej, rodzina ukraińska.
34.KRASNOWOLSKI- rodzina 4 osoby, w tym 2 dzieci. 24.03.1943. Krasnowolska została bestialsko zamordowana przez Ukraińców.
35.PIWOWARSKI- rodzina 4 osoby, w tym 2 dzieci. Cała rodzina bestialsko zamordowana 2.06.1943 przez Ukraińców w czasie napadu na Marianówkę.
36.PIWOWARSKI- rodzina 5 osób, w tym 3 dzieci. Piwowarscy byli stryjecznymi braćmi; cała ta rodzina została również bestialsko zamordowana przez Ukraińców 2.06.1943.
37.HORDOWSKI- rodzina ukraińska.
38.HORDOWSKI- rodzina ukraińska.
39.ŁASZCZEWSKI- rodzina ukraińska.
40.KOZAK- rodzina ukraińska.
41.ŚWINIARSKAHelena z d. Szmigielska, wdowa po Marcinie 1872-1938 - Macieja i Marianny, dzieci: Stanisław, Weronika i Marianna. 
Ponadto nieopisane na mapce:
42.KOGUTChuna - s. Chuny i Bacii, dzieci: Basia, Albert (w 1923 r. wyjechał do Brazylii) i inne. Kuzyni rodziny w poz. 18. V.n.: Kohut. 
43.ZITNERStanisław.
Brak więcej informacji. Proszę Państwa o pomoc w uzupełnianiu wykazu.  Objaśnienie: rok w barwie: niebieskiej - śmierć z rąk bandytów ukraińskich (w tym tzw. "upa"). IN - imię nieznane, NN - nazwisko nieznane.
Osoby zainteresowane miejscowością / udostępniające informacje:
L.p.Informacje
 1.Magda Materna[wrzesień 2006] poz. 42mmbra(a)wp.pl
 2.Andrzej Gilewski[kwiecień 2007] dot. nazwiska w poz. 12, 13gilewsk(a)poczta.onet.pl
 3.Dawid Kolasinski[sierpień 2008] uzup. poz. 11david.kolasinski(a)yahoo.co.uk
 4.Bolesław Szpryngiel[marzec 2009] korekta i uzup. w poz. 10.boleslaw.szpryngiel(a)o2.pl
 5.Anna Bartsch[listopad 2011] uzup. poz. 18. Informacje posiadam od zstępnych Jakuba i Idy, zamieszkałych w Brazylii.cidadania(a)interia.pl
 6.Daniel Kogut[listopad 2011] uzup. poz. 18. Abram Kogut to mój pradziadek. Mieszkam w Rio de Janeiro. Proszę o pomoc w uzyskaniu więcej informacji o rodzinie (nie znam języka polskiego).danielkogut(a)hotmail.com
 7.Marco Miranda[styczeń 2012] uzup. poz. 42.stromboli(a)globomail.com
 8.Pascale Michalak[wrzesień 2012] uzup. poz. 23.pascale.michalak(a)orange.fr
 9.Magdalena Urbanowicz[marzec 2014] korekta i uzup. poz. 24.magdaurbanowicz(a)gazeta.pl
Pojedyncze napady na Polaków z Marianówki i morderstwa, miały miejsce od wiosny 1943 .W kolonii była zorganizowana samoobrona, która nie odegrała większej roli. Generalny napad Ukraińców na Marianówkę (morderstwa i spalenie polskich gospodarstw), odbył się 2 VI 1943. Ocaleli z pogromu Polacy w liczbie 79 osób, skryli się najpierw pod osłoną garnizonu niemieckiego w Kołkach, a następnie w składzie dwóch transportów 5 i 13 VI 1943, konwojowanych przez samoobronę przenieśli się do ośrodka samoobrony w Przebrażu, gdzie w lutym 1944 dotarły wojska radzieckie, a front ustabilizował się na rzece Styr. Od maja do czerwca 1943 z rąk Ukraińców zgineło13 osób - mieszkańców Marianówki. Ci co przetrwali zostali ewakuowani w 1945, w większości do Malborka i okolicy - rodziny: Kozłowskich, Gilewskich, Pawłowskich, Kownackich, Grzybowskich i in.. Rodzina Józefa Koksanowicza osiedliła się w gm. Żmudz pow. Chełm, a rodzina Dionizego Koksanowicza osiedliła się w Opolskiem.
Na miejscu dawnej Marianówki, gdzie wszystkie ślady polskości zostały zatarte (wszystkie zagrody polskie zostały spalone w 1943), obecnie istnieje czysto ukraińska wieś "Marianiwka".

Wykaz mieszkańców Marianówki sporządzili: Czesław Koksanowicz (r 1926) oraz Zdzisław Koksanowicz (r.1931) - byli mieszkańcy tej kolonii (poz. 9). Różanka, listopad l999. Opracowanie redakcyjno-techniczne - Czesław PIOTROWSKI. Warszawa, grudzień 1999.  Wersja komputerowa Tadeusz Brożbar.www.kresy-wschodnie.prv.pl, opieka nad stroną Andrzej Mielcarek

Utworzenie strony: wrzesień 2004,  ostatnia edycja: marzec 2014 r.
podstrona jest częściąwww.wolyn.ovh.org
inne strony O KRESACH
 .

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz