Aleksandrówka, gmina Kupiczów – kolonia licząca 25 gospodarstw polskich i 8 ukraińskich. W 1943 r. kolonię trzykrotnie – nocą z 15 na 16 lipca, 29 sierpnia i 4 września – atakowali upowcy. Wspólnie z miejscowymi Ukraińcami dokonali mordu na 80 Polakach (15.07.1943)

Aleksandrówka, kolonia w gminie Kupiczów, koniec lat 30-tych. Stojący w górnym rzędzie zamordowani podczas trzech napadów UPA na kolonię w lipcu, sierpniu i wrześniu 1943 r.: druga od lewej Maria Ziółkowska, trzecia od lewej Karolina Adanowicz, pierwsi od prawej małżeństwo Teofil i Bronisława Adamowiczowie. Ze zbiorów W., E. Siemaszków (dar Teresy Radziszewskiej).

Krasne, gmina Brodnica

Staje, gmina Tarnoszyn: banderowcy zabili 9 Polaków (15.11.1943)

Bereżanka pow. Borszczów banderowcy powiesili na drzewach 2 nauczycielki: Polkę i Ukrainkę (7.11.1944)

Wola Ostrowiecka, gmina Huszcza – wieś polska licząca ponad 800 mieszkańców (dziś nie istnieje). 30 sierpnia 1943 r. w wyniku napadu znacznych sił UPA, wspomaganych przez okoliczną ludność ukraińską, śmierć poniosło ok. 600 Polaków.

Wola Ostrowiecka, wieś w gminie Huszcza, 1992 r. Ekshumacja ofiar ludobójstwa mieszkańców wsi dokonanego przez UPA 30 sierpnia 1943 r., gdy zamordowano co najmniej 572 Polaków, prowadzona pod kierunkiem prof. dr hab. Romana Mądro (na zdjęciu) z Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej AM w Lublinie. Fot. P. Wira. Ze zbiorów L. Popka

Wola Ostrowiecka, gmina Huszcza – wieś polska licząca ponad 800 mieszkań- ców (dziś nie istnieje). 30 sierpnia 1943 r. w wyniku napadu znacznych sił UPA, wspomaganych przez okoliczną ludność ukraińską, śmierć poniosło ok. 600 Polaków. W sąsiednich Ostrówkach tego samego dnia zginęło ok. 500 osób. Świadkowie wydarzeń odnotowali nieliczne przypadki udzielenia pomocy ofi arom rzezi przez Ukraińców z Przekurki (zob. s. 72–73) i Sokoła (zob. s. 74). Bronisław Jesionek z rodziną ukrywał się poza domem, otrzymując pomoc ze strony dwóch rodzin ukraińskich z Sokoła. Kiedy po zapewnieniu, że niebezpieczeństwo minęło, wrócili do Woli Ostrowieckiej, zostali napadnięci przez grupę upowców, dowodzoną przez znajomego Ukraińca, Machońkę. „Padła propozycja – wspomina Maria Pendel z d. Jesionek – aby zamknąć nas w domu i podpalić go. Wszyscy zaczęliśmy krzyczeć i lamentować. Spór rozstrzygnął Machońko, który powiedział, że dzisiaj nam nic nie zrobią, ale wrócą jutro i nas zabiją. [...] Przyszły do nas dwie ukraińskie rodziny, które opiekowały się nami przez minione 10 dni. Przyniosły nam jedzenie i wodę do picia. Jedna z Ukrainek radziła, aby uciekać do Starego Jagodzina [...] Po pewnym czasie wysiedlono nas za Bug do miejscowości Okopy”.

Źródło: Wołyński testament..., s. 39; ibidem, s. 116 (relacja Marii Pendel z d. Jesionek); W. Siemaszko, E. Siemaszko, Ludobójstwo..., t. 1, s. 513–521.

Głęboczyca, gmina Olesk – kolonia licząca 70 gospodarstw polskich i 4 ukraińskie. 29 sierpnia 1943 r. oddział UPA wspierany przez chłopów z sąsiednich wsi wymordował ok. 250 Polaków

Głęboczyca, kolonia w gminie Olesk, przed rokiem 1943. Od lewej w górnym rzędzie Jan Winiarski, który ocalał i do dziś poszukuje zaginionego rodzeństwa, za nim jego rodzice Michał i Helena, oboje zamordowani przez UPA w sierpniu 1943 r., poniżej jego rodzeństwo: Danuta, Czesława, Albin, z których jedno dziecko zostało zamordowane, a dwoje uratował Ukrainiec Aleksander Kuszneruk i przekazał w 1944 r. do PCK w Chełmie. Dalszy ich los pozostaje nieznany. Ze zbiorów W. i E. Siemaszków.

Różyn, gmina Stare Koszary – kolonia polska. 27 sierpnia 1943 r. upowcy uprowadzili 8 mężczyzn, w tym trzech braci Magierów z Truskot.

Różyn, kolonia w gminie Stare Koszary, 1939 r. Gmach Wiejskiego Uniwersytetu Ludowego i Szkoły Powszechnej, spalonego przez UPA 16 października 1943 r. Ze zbiorów W., E. Siemaszków (dar Honoraty Młynarczyk).

Radziwiłłów, gmina Radziwiłłów – miasto zamieszkane przez Żydów (do likwidacji getta w 1942 r.), a także przez Ukraińców i Polaków

Stacja kolejowa w Radziwiłłowie

ze zbiorów NAC

Chodaczków Wielki, gmina Chodaczków Wielki: ukraińscy policjanci z 4 pułku policyjnego SS dokonali w masakry ludności polskiej. (16.04.1944)

Przemówienie duchownego greckokatolickiego do ochotników dywizji SS-Galizien we Lwowie

Pawłów, gmina Chołojów: upowcy zamordowali ponad 30 Polaków (1.04.1944)

Chołoniewicze, gmina Silno, powiat Łuck: upowcy zamordowali 28 Polaków ( 28.03.1943)

Stawianie krzyża w Chołoniewiczach w miejscu zwanym "dołem śmierci", gdzie spoczywają m.in. szczątki rodziny Trusiewiczów

Pendyki, gmina Derażne – kolonia polska. 29 marca 1943 r. upowcy zamordowali ok. 150 mieszkańców (29.03.1943)

Rakowiec pow. Lwów: 38 banderowców na koniach napadło na Polaków podczas mszy w kościele (26.03.1944)

Lwów. Zniszczony budynek

Lipniki, gmina Berezne – kolonia polska. Nocą 26 marca 1943 r. uzbrojone grupy upowców zaatakowały ze wszystkich stron kolonię, w której schroniło się wielu mieszkańców z okolicznych miejscowości. Mimo wysiłków miejscowej samoobrony zginęło ok. 180 osób

Lipniki, kolonia w gminie Berezne, 1943 r. Zwłoki zamordowanych Polaków podczas napadu UPA na kolonię 26 marca 1943 r. Fot. Sarnowski. Ze zbiorów W., E. Siemaszków (dar Henryka Słowińskiego i Helionidy Pikulskiej).

Byteń, gmina Hołoby – wieś ukraińsko-polska i kolonia polska. 18 marca 1943 r. policjanci ukraińscy pod dowództwem Niemców dokonali pacyfi kacji kolonii, mordując kilka rodzin polskich (18.03.1943)

Napoleon Orda: Hołoby w XIX wieku

Wiśniowiec Stary, gmina Wiśniowiec – wieś ukraińska, w której mieszkało tak- że 50 rodzin polskich. W lutym 1944 r. upowcy zamknęli i spalili w kościele św. Stanisława Biskupa Męczennika kilkudziesięciu Polaków.

Ruiny kościoła w Wiśniowcu Starym

Kuźmina, gmina Kuźmina –w nocy 2 listopada 1945 r. miał miejsce atak sotni „Hromenki” (2.11.1945)

30 sierpnia 1943 r. znaczne siły UPA, wspomagane przez ukraińską ludność z okolicznych miejscowości, napadły na Ostrówki i zamordowały ok. 500 Polaków.

Pierwsza pielgrzymka w 1990 r. byłych mieszkańców na teren nieistniejących wsi Ostrówki i Wola Ostrowiecka, wymordowanych przez UPA 30 sierpnia 1943 r. Na czele ks. Marian Chmielowski. Ze zbiorów L. Popka.

Podsielecze, gmina Stydyń – kolonia polsko-ukraińska

Zabara, gmina Kisielin – upowcy zamordowali ponad 20 Polaków. (18.07.1943)