Wskutek tej akcji na ogólną liczbę 340 mieszkańców zginęło według różnych źródeł od 270[1] do (co najmniej) 306[2] Polaków.
W dniu zbrodni rano kolonia została otoczona przez upowców. Napastnicy zabrali do lasu 15 polskich mężczyzn i podjęli próbę ich rozstrzelania, jednak Polacy ratowali się ucieczką. Zginęła tylko jedna osoba.
Około godziny 11, po usłyszeniu strzałów w pobliskim Porycku upowcy przystąpili do eksterminacji pozostałych Polaków. Ludność kolonii spędzono do środka osady tłumacząc, że ma rozpocząć się bój z Niemcami i w centrum kolonii będzie bezpieczniej. Następnie ofiary podzielono na dwie grupy i rozstrzelano. Rannych dobijano bagnetami. Zwłoki ofiar wrzucono do sowieckich okopów z lat 1940-1941.
Domy Polaków zostały obrabowane i w późniejszym czasie spalone.
Orzeszyn, gmina Poryck – kolonia polska licząca 70 rodzin. 11 lipca 1943 r. upowcy zamordowali ponad 300 mieszkańców. Polka Muniakowa, która została przywalona wrzucanymi do rowu ciałami rozstrzeliwanych Polaków, uratowała się dzięki jednemu z napastników. Wśród ok. 60 ocalałych Polaków była Hanna Leśko z noworodkiem. W trakcie rzezi Ukrainka z sąsiedniej wsi Samowola pomogła jej urodzić i nie pozwoliła zamordować ani matki, ani dziecka, a następnie otoczyła oboje opieką i pomogła uciec. Po pewnym czasie sama została zamordowana. Źródło: AW, II/953, Z. Szwal, Zbrodnie dokonane na Polakach w Orzeszynie przez UPA, k. 2–3; W. Siemaszko, E. Siemaszko, Ludobójstwo..., t. 1, s. 892–895
Inaczej ORZESZYNA.
Projekt WYKAZU GOSPODARSTW, stan w około 1939 r.
RELACJA (kopia)
Data powstania strony: maj 2008 r., ostatnia edycja: lipiec 2015 r.
podstrona jest częścią
www.wolyn.ovh.org
Orzeszyn, gmina Poryck – kolonia polska licząca 70 rodzin. 11 lipca 1943 r. upowcy zamordowali ponad 300 mieszkańców. Polka Muniakowa, która została przywalona wrzucanymi do rowu ciałami rozstrzeliwanych Polaków, uratowała się dzięki jednemu z napastników. Wśród ok. 60 ocalałych Polaków była Hanna Leśko z noworodkiem. W trakcie rzezi Ukrainka z sąsiedniej wsi Samowola pomogła jej urodzić i nie pozwoliła zamordować ani matki, ani dziecka, a następnie otoczyła oboje opieką i pomogła uciec. Po pewnym czasie sama została zamordowana. Źródło: AW, II/953, Z. Szwal, Zbrodnie dokonane na Polakach w Orzeszynie przez UPA, k. 2–3; W. Siemaszko, E. Siemaszko, Ludobójstwo..., t. 1, s. 892–895
| wieś ORZESZYN gromada Orzeszyn, gmina Poryck, powiat Włodzimierz, woj. wołyńskie Opracowywane w okolicy: Witoldówka, Zygmuntówka, Olin, Samowola, Michałowka, Marysin, Podberezie, A B C D E-F G H I J K L-Ł M N O P R S-Ś T U W Z-Ż |
Projekt WYKAZU GOSPODARSTW, stan w około 1939 r.
| 1. | PROSKURA | Jan, żona Antonina z d. Kałużniak, dzieci: Antoni 1896 (w 1920 r. wyjechał do USA), Aleksander 1903-1943 (został spalony w szkole w Orzeszynie), Janina 1905 (po wojnie w Kwasowie k. Sławna/Słupska). |
| 2. | ZAWADA | Ludwik, żona Anna, dzieci: Jan, Edward, Antoni, Izydor, Leokadia 6.10.1922. (w 1943 r. przebywała w Torczynie). |
| 3. | PODKAŃSKI | Paweł - s. Jacka i Heleny z d. Krasuń, I żona Agnieszka, II żona (śl.1919) Katarzyna z d. Wojtuń, dzieci: Paulina (Bracław, w Zagajach), Józefa (m.Zarębski), Karolina, Antoni, Franciszek. |
| 4. | SZULAROWSKI | Kazimierz - s. Józefa i Marii z d. Dąbrowska, żona (śl.1921) Katarzyna z d. Golas, dzieci: Feliksa 1921, Stanisław 1923. |
| 5. | MORELOWSKI | Bronisław - s. Józefa i Anny z d. Kruszewska, żona (śl.1907) Maria z d. Perska. Mieszkali tu do 1944 r. |
| 6. | SKARBA | Antoni - s. Andrzeja i Joanny z d. Bańkowska, żona (śl.1912) Marianna z d. Wojtoń, dzieci: Franciszka 1913, Stanisław 1921, Jan 1924, Zofia. Rodzeństwo Antoniego to (m.in.?) Józef (I ż.Antonina Nawłońska, II ż.Franciszka Łapczyńska). |
| 7. | MUNIAK | Antoni - s. Sebastiana i Marii z d. Soroszyńska/Sorosińska, żona (śl.1907) Józefa z d. Proskura. Rodzeństwo Antoniego to m.in.: Stanisław 1879 (nazw. Muniok), Mikołaj 1890, Maria 1897. |
| 8. | OLASZCZYK | - dzieci Łukasza i Agaty z d. Bednarek: Marcin 1900, Wincenty 1903, Józefa 1906, Władysław 1908-11.07.1943, Stanisława 1912-11.07.1943, Antoni (poniżej). |
| OLASZCZYK | Antoni +11.07.1943, żona Katarzyna +11.07.1943, dzieci (przeżyły): Zofia 1933 (Szwal), Bolesław 1940. Po wojnie: w Domu Dziecka w Zamościu. | |
| 9. | KARP | Józef, kuzyn Olaszczyków. |
| Brak więcej informacji. Proszę Państwa o pomoc w uzupełnianiu wykazu. Objaśnienie: rok w barwie: niebieskiej - śmierć z rąk bandytów ukraińskich (w tym tzw. "upa"). | ||
| |||||
L.p.
|   | Informacje |  | ||
1.
| Peter Fink-Palinski | [maj 2008] poz. 1 na podst. relacji matki - Krystyny | finkpal(a)wp.eu | ||
2.
| Ryszard Zawada | [kwiecień 2009] poz. 2. Proszę żyjących o kontakt. | malgorzatakalin(a)wp.pl | ||
3.
| Katarzyna Grzelak | Podkańska. [marzec 2011] poz. 3 | kaskagrzelak(a)wp.pl | ||
4.
| Czesław Kamiński | [wrzesień 2011] poz. 4 na podst. strony www. | czkamyk(a)op.pl | ||
5.
| Katarzyna Morelowska | - prawnuczka. [styczeń 2011] poz. 5. na post. oryginalnych dokumentów i aktów własności. Poszukuję informacji o rodzinie. | k-morelowska(a)wp.pl | ||
6.
| Aleksandra Delanowska-Mazur | [luty 2014] poz. 6. (uzup. Red. z Wykazów ks. Żurka) | olcia_79(a)gazeta.pl | ||
7.
| Przemysław Portuś | [czerwiec 2015] poz. 7. z artykułu na stronie www (uzup. Red. z Wykazów ks. Żurka). | port14(a)interia.pl | ||
Żyło tu 70 polskich rodzin i jedna ukraińska. Mordercy otoczyli wieś 11 lipca 1943 r. Najpierw w pobliskim lesie "ukraińscy nacjonaliści" rozstrzelali mężczyzn. Resztę mieszkańców podzielono na dwie grupy. Jedną zaprowadzono na skraj lasu, drugą na pobliskie pole. Ukraińcy oszczędzali amunicję. Zabijali Polaków nożami, toporami i drewnianymi pałkami. W Kolonii Orzeszyna zginęło 306 osób. Po akcji Ukraińcy zabijali polskie dzieci, które ukryły się jakimś cudem w zbożu, a potem wracały do swoich domów.
RELACJA (kopia)
Data powstania strony: maj 2008 r., ostatnia edycja: lipiec 2015 r.
podstrona jest częścią
www.wolyn.ovh.org
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz