sobota, 28 sierpnia 2021

Teresin pow. Włodzimierz Wołyński: upowcy oraz chłopi ukraińscy wymordowali co najmniej 207 Polaków




Teresin pow. Włodzimierz Wołyński upowcy oraz chłopi ukraińscy z Kohylna i Gnojna siekierami, bagnetami i innymi narzędziami oraz paląc żywcem wymordowali co najmniej 207 Polaków;  troje dzieci w wieku: 1,5 roku oraz 5 i 8 lat Ukrainiec zakopał żywcem w ziemi )W. i E. Siemaszko..., s. 941 – 942) (29.08.1943-prawosławne święto Wniebowzięcia NMP)


Teresin, gmina Werba – kolonia polska, zamieszkana przez 300 Polaków i kilka rodzin ukraińskich. 29 sierpnia 1943 r. chłopi ukraińscy z Kohylna i Gnojna wspólnie z upowcami dokonali zbrojnego napadu na ludność polską. Zginęło ponad 200 osób. Rodzinę Krakowiaków ukrył Ukrainiec Kirył Sidoruk z Wólki Swojczowskiej, zaś Tymosz Siunia udzielił schronienia Stanisławowi Bydychajowi i jego matce, a następnie wskazał bezpieczną drogę do Włodzimierzówki (gm. Mikulicze). Rodzinę Stefanusów na tydzień przed napadem uprzedził Szymon Środa. „Nie wiem, co się stało Środzie – pisze Antoni Stefanus – że nas ostrzegł, a tydzień później [...] zakopał żywcem troje dzieci”. 103 Ukrainiec Hryhorij Stolaruk mordował Polaków, zaś jego krewny Anastazij – ratował; Kiryczuk był jednym z napastników, natomiast jego żona nosiła chleb Polakom ukrywającym się w lesie po rzezi. 8-letniej Rozalii Bojko, która uratowała się jako jedyna z rodziny, kazano iść do soł- tysa. Tam natknęła się na banderowców. Wypytali ją, kim jest, i powiedzieli: „jak została to niech będzie”. Jeszcze raz przeżyła. Pracowała potem w bardzo ciężkich warunkach u rodziny ukraińskiej aż do czasu odnalezienia jej przez stryja po zakończeniu wojny. 


Źródło: AIPN, 27 WDAK, IV/49, Relacja Antoniego Stefanusa, k. 153v; AW II/2558, R. Wielosz z d. Bojko, List – wspomnienia, k. 2–3.


kolonia
TERESIN
gromada Teresin, gmina Werba, powiat Włodzimierz, woj. wołyńskie
parafia r-k Swojczów


Opracowywane w okolicy:
KohilnoSmolarniaChobułtówLudmiłpolSwojczówMarjanpolWólka Swojczowska,

A B C D E-F G H I J K L-Ł M N O P R S-Ś T U W Z-Ż

Kolonia liczyła ponad 300 osób.
Projekt WYKAZU GOSPODARSTW, stan w około 1939 r. (wiek podano z 1943 r.).
1.
ANTONIAKJan 1906, żona Maria 1908, dz. Stanisław l.16, Witold l.13.
2.
BOJKOMichał 1890, żona Maria z d. Świstowska, dzieci: IN i Regina 1942.
3.
BOJKOMikołaj l.65, żona l.60 dz, Helena l.22.
4.
BOJKOAntoni, żona Maria l.31 dz. dwoje.
5.
JANKOWSKAAnna 1890-1943.
BOJKOStefan 1900-1943, żona Stanisława 1910-1943 z d. Jankowska, dz.: Edward 1931-1943, Rozalia 1935, Janina 1942-1943 (zastępczy pomnik znajduje się na cmentarzu w Nabrożu, pow. Tomaszów Lub.)
6.
BRZEZICKIAntoni 1908, żona Helena, dz. Dyonizy l.5. oraz drugi syn l.3.
7.
BRZEZICKIJan 1889, żona Aniela 1894 z d. Rak, syn Józef (ż.Franciszka Kotuch).
8.
BRZEZICKIJan l.30, żona Kazimiera l.27
9.
BRZEZICKIMichał l.70, żona Weronika l.68
10.
BRZEZICKIStanisław l.31
11.
BRZEZICKIKazimiera l.28, córka, syn l.2.
12.
BRZEMIŃSKIl.ok.65, żona l.60, dz. Stanisław l.30 Jan l. 27 + 1 osoba.
13.
BUCZKOIN (kobieta) l.60, synowie: Adolf l.33, Mieczysław l.25
14.
BUCZEKAniela l.35
15.
BUCZEKJan 1898, żona Aniela l.43 dz, Zofia l.18 Antoni l.16 +5 lat. Wariant nazwiska: Buczko.
16.
BUCZEKStanisław 1898.
17.
BUCZKOWSKIL.1903, żona 1903, dz. Alfreda l.17,Gustaw l.14.
18.
CZAMARAIN. 1897, żona l.42, dz.3 w wieku 16-11 lat.
19.
DELECKIWładysław (Józef) l.40, żona Józefa l.38, dz. Tadeusz l.15, córka l.4.
20.
DOLECKImałżeństwo w wieku.70 lat.
21.
GABRIELSKIAleksander 1898-1967 - s. Józefa i Emilii z d. Nejman, żona (śl.1921) Helena 1904-1995 z d. Stępka (Stempka) - c. Jakuba i Franciszki z d. Kaliniak, dzieci Bolesław 1924-2011, Jan 1929, Czesław 1931, Antonina 1934. 
22.
GDYRAJan_Adolf 1888, żona Adela 1893 z d. Roch. Po śmierci żony, Jan mieszkał z przyjaciółką Kazimierą Brzezicką, potem poślubił Genowefę (Brzezicką?) lat ~30 i wyjechali do Ameryki. Pozostawił tu dzieci?
23.
GDYRAStanisław l.28, żona i dz.3, wiek 5, 3, 1/2
24.
GDYRAMieczysław l.22.
25.
GDYRATadeusz l.20, żona l.18.
26.
GDYRAWładysław - s. Jana i Emilii z d. Miaskowska, żona (śl.1909) Emilia z d. Palonka - c. Mikołaja i Marianny z d. Świstowska.
27.
GÓRECKAl..46.
28.
GRZĄDKOIN, żona IN. ~1908, dz..3, wiek 13-9.
29.
GRZYBOWSKIL.50 żona l.49.
30.
HUMAŃSKIIN. l..65 żona l.60, dzieci: Zofia l.15, Franciszek l.12, Helena l.10. Wariat nazwiska: Humanowski.
31.
JAGIELSKIl.50.
32.
JAROSZYŃSKIStanisław l.45 żona l.45, córka lat 9.
33.
KACZKOWSKIIN. 1898.
34.
KARBOWIAKIrena l.25 córka 9 miesięcy.
35.
KARBOWIAKLeokadia l.11.
36.
KASPERSKIKacper l.ok.65, żona l.60, 
37.
KASPERSKITadeusz 1915, żona Sabina 1919 z d. Roch, dziecko IN.
38.
KĘDZIERSKIIN, synowie: Zbigniew i Jerzy
39.
KĘPAJózef l.93.
40.
KOWALIKl.42 żona Jadwiga L.39 dz. dwoje
41.
KRAKOWIAKBolesław l.18.
42.
KRAKOWIAKJózef, brat Eugeniusz i 3 letni Piotr,.
43.
KRAKOWIAKZdzisław l.15.
44.
KROCHMAL Julian l.55 żona l.50 oraz synowa Teofila l.20.
45.
KUKUŁKAJózefa l.20.
46.
LITWIŃCZUKl.50 dz. Tadeusz l.26.
47.
LITYŃSKIIN. syn IN 1933-1943. 
48.
OMAŃSKAIN., żona IN. 1893, córka IN. 1927, syn IN. 1929. 
OMAŃSKAKazimiera 1915, z dzieckiem
49.
STEFANUSAlbert, żona Michalina z d. Rusiecka, córka Janina Maria 22.08.1943.
50.
PIASECKIl.ok.55, żona l 50, córka l.32 z mężem l.34 i troje dzieci wiek l.3-7
51.PIECZATKA z żoną l.ok.33, dz.2 wiek l.8-5.
52.PIŃCZAKz żoną l.ok.35, dz.3 wiek l.7-11.
53.RATAJCZAKPiotr l.60, żona l.?.
54.RUSIECKAJózefa 1871-1943. V.n.: Rosiecki.
.RUSIECKIJan, żona Zofia z d. Kalinowska, córki: Halina (po m. Kozełko) i Adela 1926-1943.
55.ROKICKAMaria z d. Karbowiak, syn 5 mies.
56.ROLSKIJózef żona Józefa dz. 2.
57.SEBASTIANJan ~1903-1943 z Ludmiłpola, żona Eugenia ~1913-1943 z d. Krochmal, dz.: IN. 1938-1943, IN. 1940-1943.
58.SOBOLEWSKI malz.l.ok.50, dz.4 wiek l.17-10. 
59.SOBOLEWSKIHenryk, żona i córka.
60.ŚWISTOWSKIJan 1897, żona Kamila 1903, córki (zamężne): Maria i Kazimiera.
61.ŚWISTOWSKIAleksander 1897, żona Bronisława l.44 dz. Maria l.19, 2 synów wiek l.16 i 13 
62.ŚWISTOWSKIWładysław l.65, żona Karolina l.60. 
63.TOPOLANEKTadeusz l.52, żona l.50, dz. Franciszek l.20 i syn l.17.
64.TOLUKStanisław l.19.
65.TERLECKAIN. lat 62, córka Franciszka l.26 
66.TERLECKIBronisław 1878, syn Stanisław 1907, żona IN 1913, dz. IN 1933.
67.WAWRZYNOWICZStefan l.75, żona Aniela l.74.
68.WAWRZYNOWICZWładysław l.43, żona Maria l.40 dz, Janina l.14,oraz dwoje w wieku l.1-7.
69.WESOŁOWSKIWalenty - s. Karola i Agnieszki z d. Topolanek, żona (śl.1928) Zofia z d. Ryś - c. Franciszka i Antoniny z d. Sudoł, dzieci: córki Lucyna 1929 (*Falemicze) i inne IN. (m.in. ze strony)
70.WESOŁOWSKIIN., syn Witold.
71.ROCHMarian, żona Anna z d. Rusiecka, córka Anna.
72.ROCHMichał
73.ROCHBolesław 15.09.1910 (*Kohilno) - s. Antoniego i Anny z d. Piasecka. Po wojnie Siedliska pow. Zamość.
74.ŚRODAsołtys, Ukrainiec. Mieszkała u niego Róża Bojko po mordzie jej rodziny (poz.5)
75.ŚWIDALudwik "Teresiński", płk. 27 WDP AK
76.TOFELStefan.
Brak innych informacji. Proszę Państwa o pomoc w uzupełnianiu wykazu. Objaśnienie: rok w barwie niebieskiej - osoba zamordowana 29.08.1943 r. przez bandytów ukraińskich.
Osoby zainteresowane miejscowością lub udzieliły informacji:
L.p.
Informacje
1.
Tadeusz Sebestiański[lipiec 2009] poz. 1-48, 50-68 na podst. książki W. i E. Siemaszków " Ludobójstwo...". Podczas masakry 29.08.1943 r. z rąk Ukraińców zginęło 207 osób.tsebestianski(a)sympatico.ca
2.
Przemysław Portuś[styczeń 2011] uzup. poz. 69. [lipiec 2012] uzup. poz. 5. [grudzień 2013] uzup. poz. 72.port14(a)interia.pl
3.
Czesław Kamiński[od kwiecień 2011] poz. 38, 70-76, uzup. poz. 2, 22, 37, 54, 63, 66, 69.czkamyk(a)op.pl
4.
Grzegorz Mandziarz[grudzień 2011] uzup. poz. 21.g-mand(a)gazeta.pl
5.
Sławomir T. Roch[sierpień 2012] WSPOMNIENIA Wiktorii Baumgart z d. Sobolewskiej[styczeń 2014] WSPOMNIENIA Czesławy Roch.rycerzniebieski(a)wp.pl
6.
Andrzej Mielcarek[grudzień 2013] poz. 49 dzięki "Wykazom osób..." -opr. ks. W.W. Żurek.Strony o Wołyniu
7.
Jan Gdyra[kwiecień 2015] korekta w  poz. 22.blondie8355(a)hotmail.com
Data powstania strony: wrzesień 2008 r. ostatnia edycja: kwiecień 2015 r.
podstrona jest częściąwww.wolyn.ovh.org
inne strony O KRESACH
.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz