wtorek, 7 lipca 2020

Zamlicze, gmina Chorów – wieś i majątek, zamieszkane w większości przez Ukraińców. 11 lipca 1943 r. duża grupa upowców zamordowała w obu miejscowościach ok. 100 Polaków


Obraz z jednostki "Horochów na Wołyniu podczas I wojny światowej"

Zamlicze, gmina Chorów – wieś i majątek, zamieszkane w większości przez Ukraińców. 11 lipca 1943 r. duża grupa upowców zamordowała w obu miejscowościach ok. 100 Polaków. Niektórzy spośród miejscowych Ukraińców udzielali pomocy ocalałym z pogromu. Dziewczynki Krystyna Irena Lepko i Janina Gałka znalazły schronienie u Ukrainek Paraski i Maciuczki. Później Lepko przez miesiąc była przechowywana przez Ukraińca Mychajłę Gidzuna. Ukrainiec Stepan Stolarczuk uratował 3-letnią córkę zamordowanych Barańskich i wychował jako swoje dziecko, mimo że miał troje własnych dzieci. Pod koniec sierpnia 1943 r. doszło do napadu na Polaków, którzy wrócili do wsi na żniwa. Kilku osobom: Krysiakowej z córką Bogusławą, Adamowi Szelestowskiemu i Józefowi Gruszeckiemu udało się przedostać do Łokacz – dzięki życzliwym Ukraińcom, którzy przeprowadzali nocą i przewozili ukrytych w sianie. „Już prawie o zmroku – wspomina Bogusława Nowicka z d. Krysiak – przyszła Ukrainka po ziemniaki i nas zobaczyła. Rozpoznała mamę i ręką dała znak, żeby leżeć. W nocy przyszła po nas, przyniosła duży garnek mleka, chleb, chustki na głowy i mnie bluzkę. Powiedziała, że musimy uciekać, bo banderowcy przygotowują akcję na ukrywających się Polaków. Ponadto, kiedy grzebano pobitych w stodole, doliczono się, że nie było wśród nich właśnie mojej mamy i mnie. Gdyby znaleźli nas na jej polu, to wiadomo, że wybiliby całą jej rodzinę. [...] Przyszli do nas mąż Ukrainki i Adam Szelestowski, syn Polki, która w lipcu uratowała się z płonącej obory. [...] Ukrainiec prowadził nas przez podmokłe łąki. Była to najbezpieczniejsza droga. Oświetlały ją tylko łuny palących się polskich wsi”. 

Źródło: L. Karłowicz, Ludobójcy i ludzie..., s. 23–25 (relacja Bogusławy Nowickiej z d. Krysiak); W. Siemaszko, E. Siemaszko, Ludobójstwo..., t. 1, s. 148.



wieś i folwark
ZAMLICZE
gromada Zamlicze, gmina Chorów, powiat Horochów, woj. wołyńskie
parafia Łokacze


Opracowywane w okolicy:
ŁukowiczeAdamówkaRogóźnoJaninWujkowicze,

A B C D E-F G H I J K L-Ł M N O P R S-Ś T U W Z-Ż

Inaczej ZAMLICA. W Zamliczach były zabudowania gospodarcze i dworek z pięknie utrzymanym otoczeniem należący do dziedzica Aleksandra Sumowskiego. Osada była z trzech stron otoczona pagórkami, a z czwartej były szuwary i błota. Płynęło tu źródełko o nazwie Marusia.
Projekt WYKAZU GOSPODARSTW, stan w około 1939 r.
1.RACEWICZFranciszek +29.06.1943, żona Jadwiga 1901 z d. Hoffman, dzieci Teresa 1931, Edwarda 1932. Jadwiga z córkami przeżyły, najpierw ukrywane przez rodzinę ukraińską (przez Maciuczków?), a potem pod osłoną nocy uciekły do Hrubieszowa.
2.BARANKIEWICZJózef 1896-1940 (*Rózia k/Radomska) - s. Antoniego, policjant na Posterunku w Zamliczach, rozstrzelany przez NKWD wiosną 1940r., żona Anna z d. Biernacka (*Łokacze, zmarła przed końcem wojny w Kazachstanie), dzieci: Bogusława i Mieczysław. Uprowadzeni na Sybir.
3.WALEWSKIIN. +1943, żona IN., dzieci: Klemens, Konstancja. Pozostałe dzieci wraz z ojcem zamordowane w lipcu 1943 podczas najazdu UPA na wieś. Konstancja była wywieziona na roboty przymusowe do III Rzeszy, po wojnie zamieszkała w Hrubieszowie.
4.KUBAŃSKIFranciszek 1874-1957, szewc, I żona INN, dzieci: Anna (po m.Gałka, w Nowosiółkach) i Józefa. II żona Helena 1890-1963, dzieci: Helena, Janina, Stanisława i Maria. Po pogromie rodzina uciekła do ŁokaczWłodzimierza, później mieszkali w Husynnem, a na stałe w Żmudzi.
5.BIRUŃIN. 11.07.1943, dzieci: Katarzyna 11.07.1943, Michalina (zabrana na roboty do Niemiec), Jadwiga +1943. Mieszkała tu babcia, którą 11.07.1943 r. razem z Jadzią i jej koleżanką Janiną Kubańską poszła na łąkę paść krowy i została zamordowana przez banderowców. Jadzia przybiegła do domu i w gospodarstwie znalazła zamordowanych rodziców i siostrę. Krótko po tym, Jadzia została zamordowana przez Ukraińców w piwnicy u Kubańskich. V.n.: Bieruń (i Birus?).
6.BIRNIÓWNABronisława, panna. Biruń?
7.BŁASZCZYŃSKIFranciszek, żona Rozalia.
8.BURDZYJan, żona Antonina.
9.DUDEKStefan.
10.DŻYGAŁAFranciszek, żona Aniela z d. Czuber, dzieci: Halina 1935.
11.KARPIŃSKIIN., córka Helena, panna.
12.KISZMichał.
13.KOWALSKIWładysław, żona Feliksa.
14.KRYSIAKAdam, żona Stanisława z d. Janiak, dzieci: Pawlina 1935,  i Anna? (a może siostra Adama, panna).
KRYSIAKIN., żona IN. z d. Gruszecka - c. Antoniego i Anny (z poz.39), dzieci: Tadeusz 1929-28.08.1943, Janina 1933-28.08.1943, Paulina 1935-28.08.1943, Bronisława 1936
15.KUCHAREWICZJakub, żona Weronika z d. Jackowska, syn Władysław 1935.
16.KURCZStanisław.
17.LEWANDOWSKIStanisław, żona Antonina.
18.MALISZCZUKJan, żona Janina z d. Kłos, córka Genowefa 1935.
19.LEPKOStefan +12.07.1943, żona Marianna z d. Bajek, dzieci: Józef (rodzina poniżej), Stefania (Ignatowska, w Drohiniczach), Józefa (Masna, poniżej). Stefan (Szczepan) miał postrzelone kolano w I w.św., dlatego zdecydował się wrócić do domu i odłączył się od uciekającej rodziny. Zwłoki znalazł w kuchni zięć Stanisław Masny, który w nocy wrócił do domu po pożywienie. V.n.: Lepka, Łepkowski.
MASNYStanisław *20.11.1906 Chorostów - s. Franciszka i Antoniny z d. Zienkiewicz, miał pasiekę, żona Józefa 2.02.1907 z d. Lepko - c. Stefana i Marianny, dzieci: Krystyna 10.08.1931 (Wałaszek), Danuta 2.02.1935 i Róża 1940-1944.
LEPKOKarolina 1897-12.07.1943 z d. Gruszecka - c. Antoniego i Anny (z poz.39), wdowa po Józefie, dzieci: Stanisław 1926 (zabrany na roboty do Niemiec), Krystyna Irena 1930 (Kalita) i Teresa +12.07.1943.
20.MIZERAJan, żona Franciszka z d. Prytek, córka Kazimiera 1935.
21.MIZERAJan, żona Maria z d. Kołodziej, syn Tadeusz 1935.
22.NAZIMJózef.
23.PLISZKAWalenty. (Plizga?)
24.PLIZGAWalenty, żona Maria. (Pliszka?)
25.RADOMSKIBolesław, żona Stefania z d. Sas, dzieci: (Bolesław 1929?), Dobiesław 1935.
26.SKAWIŃSKIAdolf, mechanik młyna, żona Anna z d. Szostakowska, syn Zbigniew 1935.
27.STĘŻEWSKIJulian, żona Zofia.
28.SZEWCZUKWasyl, żona Maria z d. Panyło, córka Daniela 1935.
29.SZURDZAJan, żona Antonina z d. Pyryt, syn Stanisław 1935.
30.TEKIELSKIWiktor.
31.TRUŚStanisław, żona Maria z d. Karpiuk, córki: Genowefa 1935, Danuta 1937 (*folwark Chołopecze).
32.TWARDOWSKIIN., córka Antonina, panna.
33.WIKTOROWICZFranciszek, żona Felicja z d. Ignatowska, dzieci: Wanda (Krajewska, w Pawłowiczach), Franciszek 1913 (poniżej?), Janina (m.Wacław Szostakowski), Aleksander (ż.Bronisława Pogorzelska, prawdopodobnie z poz. 58 w wykazie Włodzimierza).
34.WIKTOROWICZFranciszek, żona Helena z d. Krysiak, dzieci: Dionizy 1935.
35.ZENAntoni.
36.KOLENDAIgnacy, pobity 11.07.1943, uciekł do Kobła, żona Józefa +1995 z d. Smus, dzieci: Stefan +17.08.2001, Antoni (zmarł po wojnie na Wołyniu), Wacław 1924-11.07.1943, Leokadia (wywieziona do Niemiec, wróciła na Wołyń i tu zmarła). Po wojnie w Hrubieszowie. V.n.: Kolęda.
37.BARAŃSKIIN. +12.07.1943, żona IN. +12.07.1943, dzieci: Edward +12.07.1943, Kazimiera +12.07.1943 i Adam +12.07.1943.
38.GAŁKAIN., żona Maria +12.07.1943, córki: Zofia +12.07.1943, Janina.
39.GRUSZECKIAntoni - s. Józefa i Tekli z d. Oparowska, żona (śl.1894) Anna z d. Pankowska, dzieci: Józef 1894, Karolina (Lepko, w poz.19), Jan 1900, Maria 1900 (bliźnięta), Stefania 1903, Józefa 1907, Aleksander (niżej).
GRUSZECKIAleksander 1910-12.07.1943, żona (śl.1938) Olga z d. Krzanowska, córka Jadwiga 1939.
40.GRUSZECKIKazimierz - s. Józefa i Tekli z d. Oparowska, żona (śl.1901) Maria z d. Płoch, dzieci: Karolina 1905, Feliks 1907, Władysław (w Mańkowie), Helena 1911, Bolesław 1914.
41.OŻARSKIIN. +12.07.1943, żona IN. +12.07.1943, dzieci: Eugeniusz +12.07.1943, Stanisław +12.07.1943, Czesław +12.07.1943, Zofia i jeszcze dwoje IN. +12.07.1943.
42.RADOMSKIWładysław - s. Antoniego i Anieli z d. Nowakowska, żona (śl.1889) Helena z d. Wyszyńska, dzieci: Stefania 1890, Bronisława 1892, Jan 1900-?, Maria 1902, Konstancja 1905, Janina 1907, Anna 1908, Jan (poniżej), Halina 1913.
RADOMSKIJan 1911, żona (śl.1937) Stanisława 1914 (*Ozierce) z d. Kozłowska - c. Włodzimierza i Marii.
43.SZELESTOWSKIIN., syn Adam 1926.
44.GIDZUNMichał. Rodzina prawosławna. Synowie byli w bandzie upa.
45.KOWALCZUKPiotr. Brał udział w rabunku mienia Polaków. Rodzina ukraińska. 
46.KUĆZinko. Rodzina prawosławna.
47.MACIUCZKOIN. Rodzina prawosławna.
48.STOLARCZUKStepan. Rodzina prawosławna.
FOLWARK
F1.SUMOWSKIAleksander 1889-1943 - s. Józefa Teodora Tomasza 1852-1925 (s.Józefa Adolfa Wilhelma i Marianny Heleny z d. Massalska) i Janiny Marii 1867-1933 z d. Wolańska, ziemianin, żona Halina 1890-1982 (+Warszawa) z d. Sumowska - c. Modesta i Eweliny +1959 z d. Bohdanowicz. Halina miała zarejestrowany na siebie samochód marki Chrysler.
.SUMOWSKAMaria 1894 - siostra Aleksandra.
SUMOWSKIStefan - s. Józefa Adolfa Wilhelma i Marianny Heleny, żona (śl.1886) Emilia Maria z d. Wierzbicka, dzieci: Michalina 1888, Anna 1892. 
Brak więcej informacji. Proszę Państwa o pomoc w uzupełnianiu wykazu. Objaśnienie: rok w barwie: niebieskiej - śmierć z rąk bandytów ukraińskich (w tym tzw. "upa"). IN - imię nieznane.
Osoby zainteresowane miejscowością / udostępniające informacje:
L.p.
Informacje
1.
Renata Wróblewska[luty 2009] poz.1 na podst. informacji mamykrwroblewscy(a)gmail.com
2.
Bożena Wieczorek[lipiec 2009] poz.2bozenasmiechowicz2(a)poczta.fm
3.
Przemysław Portuś[styczeń 2011] poz. 3 z relacji p Joanny Walewskiej-Ziółkowskiej. [lipiec 2016] odsyłacz do wspomnień.port14(a)interia.pl
4.
Joanna Walewska-Ziółkowska[styczeń 2011] poz. F1 z ogłoszenia w WDW No 34 z 21 grudnia 1936. Tu urodził się mój dziadek (zm. w 1992 r.)pani_walewska(a)wp.pl
5.
Ariel Janicki[październik 2011] poz. 4-5. z opowiadań babci Janiny Kubańskiej.ariello24(a)o2.pl
6.
Danuta Wojtowicz[kwiecień 2013] poz. 6-32, 34-35. z ksiąg parafialnych.wodanka(a)o2.pl
7.
Izabela Nikitińskaprawnuczka Wandy. [styczeń 2015] przeniesienie danych z wykazu Włodzimierza do poz. 33.izabelaa(a)poczta.onet.eu
8.
Agnieszka Kolenda[październik 2015] poz. 36.mbpf4hrubieszow(a)gmail.com
9.
Jacek Skalski[styczeń 2016] korekta nazwiska i imion i uzup. w poz. 19. z relacji Krystyny Masny. Szkic części wsi.skalski(a)poczta.onet.pl
10.
Red.[styczeń 2016] poz. 37-48 ze spisanej relacji Krystyny Masny i Krystyny Ireny Kality uzup. dzięki Wykazom ks. Żurka.Strony o Wolyniu
Data powstania strony: luty 2009 r., ostatnia edycja: lipiec 2016 r.
podstrona jest częściąwww.wolyn.ovh.org

. 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz