Ratno, miasto, 1937 r. Ochotnicza Straż Pożarna podczas defilady z okazji Swięta Niepodległości (11 listopada). Naczelnik Straży nie umie wykonać komendy „w prawo patrz”, którą sam wydał - patrzy w lewo. Ze zbiorów Tadeusza Marcinkowskiego.
Ratno, miasto (wieś ukraińska w okolicy) Sanitariuszka 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK Maria Kuczyńska-Spasowska wiosną 1944 r. w czasie przedzierania się przez poleskie bagna i lasy doznała bezwładu nóg. Dowództwo jednostki oddało ją pod opiekę oddziału partyzantki sowieckiej. Stamtąd przekazano ją – jako ranną z prosowieckiego oddziału partyzanckiego im. Wandy Wasilewskiej – do Ukraińca Siomki, sołtysa ukraińskiej wsi koło Ratna, której mieszkańcy sprzyjali partyzantce i Armii Czerwonej. „Ukrywali mnie w swoich chatach, a moją torbę sanitarną zakopali w kartofl isku na polu. Przebrana zostałam za wiejską, ukraińską dziewczynę i jako »Marusia« weszłam jakby do rodziny. Znałam nieźle ukraiński (ze szkoły), co pozwoliło mi i umożliwiało udawanie Ukrainki w razie potrzeby. Zdana byłam całkowicie na opiekę i pomoc tych ludzi, ponieważ w dalszym ciągu nie mogłam chodzić. Czołgałam się po izbie lub podwórku – wyłącznie na czworakach, zdzierając skórę na kolanach [...] Razem z małymi dziećmi, ich matkami oraz dobytkiem byłam wywożona w gąszcza leśne, mało dostępne miejsca, często przerzucano mnie furmanką do innych wiosek, ukrywano w stogach – gdy szykowała się jakaś obława niemiecka. Na wiejski sposób, zamawianiem, ziołami – leczyli moje poranione, okaleczone nogi. [...] Wiem na pewno, że tylko dzięki życzliwości tych ludzi, bezinteresownej, serdecznej pomocy przetrwałam ciężką chorobę, przeżyłam. A przecież wiedzieli, że byłam »Polaczką«. W tym rejonie wiosek ani rodzin polskich nie było. Moje życie zależało więc od Ukraińców. Czy tak byłoby, gdyby wiedzieli, że jestem »partyzantką« z 27 Dywizji AK, a nie z oddziału W. Wasilewskiej – na to pytanie trudno dać jednoznaczną odpowiedź”.
Źródło: M. Spasowska „Karmen”, Przeżyłam wśród Ukraińców, „Biuletyn Informacyjny. 27 Wołyńska Dywizja AK” 1998, nr 1.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz