Zbrodnie w Grabinie – zbrodnie dokonane podczas tzw. rzezi wołyńskiej na ludności polskiej i cygańskiej w kolonii Grabina położonej w powiecie włodzimierskim województwa wołyńskiego przez oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii, w tym zbrodnia z dnia 29 sierpnia 1943 roku, w której zabito ponad 150 osób.
Zbrodnie na ludności Grabiny rozpoczęły się tuż po dezercji policjantów ukraińskich ze służby niemieckiej wiosną 1943 roku. Upowcy uprowadzili kilka osób, po których ślad zaginął; znaleziono jedynie zwłoki jednego mężczyzny. Wymordowano także pięcioosobową rodzinę Pawlickich.
Na początku sierpnia 1943 roku w Grabinie upowcy zabili kilka rodzin cygańskich. Ofiary spalono żywcem w chacie.
29 sierpnia 1943 roku po kilkudniowej mobilizacji w Kustyczach na Grabinę napadły bojówki UPA wsparte przez chłopów ukraińskich. Zabijano przy pomocy broni białej i narzędzi gospodarskich, do uciekających strzelano. Zginęło ponad 150 Polaków, pomimo obław na uciekinierów uratowało się prawdopodobnie około 70 osób. Niektórym ocalonym udzielili schronienia Ukraińcy. Napastnicy dokonali także rabunku mienia Polaków.
Napad na Grabinę był częścią większej akcji UPA na zachodzie Wołynia. Tego samego dnia wymordowano inne pobliskie miejscowości polskie.
- Grzegorz Motyka, Ukraińska partyzantka 1942-1960, Warszawa 2006 Wyd. Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Wydawnicza "Rytm", ISBN 83-88490-58-3 (ISP PAN,) ISBN 83-7399-163-8 (Rytm), ISBN 978-83-88490-58-3, s. 336;
- Romuald Niedzielko, Kresowa księga sprawiedliwych 1939-1945. O Ukraińcach ratujących Polaków poddanych eksterminacji przez OUN i UPA, ISBN 978-83-60464-61-8, Warszawa 2007, s.96;
- Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945, Warszawa 2000 , Wydawnictwo "von Borowiecky"; ISBN 83-87689-34-3, s. 874-875.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Zbrodnie_w_Grabinie
| kolonia GRABINA gromada Grabina, gmina Olesk, powiat Włodzimierz, woj. wołyńskie parafia Kalinówka Opracowywane w okolicy: Soroczyn, Słowikówka, Rudniki, Mokrzec, Obeniże, Niebrzydów, Łuczyce, A B C D E-F G H I J K L-Ł M N O P R S-Ś T U W Z-Ż |
Projekt WYKAZU GOSPODARSTW, stan w około 1939 r.
| 1. | ŁOCHOWSKI | Michał, żona Anna z d. Stępnikowska, dzieci: Franciszek (poniżej), Julianna +1943 (m.Ukrainiec INN), Adam +1943 (kawaler). Nabyli ziemię w 1921 r. od Boha z majątku dziedzicaKrzyżanowskiego. |
| ŁOCHOWSKI | Franciszek 18.09.1907, żona (śl.1935) Feliksa 11.10.1911 z d. Flis - c. Leonarda i Agnieszki z d. Budkowska, syn Zygmunt 1936,  . Od 16.10.1948r. w Horyszowie. | |
| 2. | KUNYSZ | Bronisław. Przeżył. |
| 3. | PAWLICZUK | Antoni, żona Józefa z d. Skalska, córka Antonina (Lipska, w Rudzie). Może dotyczy: rodzina 5 osób +1943. V.n. Pawlicki? (Red.) |
| 4. | BUCZKOWSKI | Marcin ~1890-1943, żona Teodora ~1897 z d. Kozicka - c. Mikołaja z Zamchu, dzieci: Józef 1922 -zaginął, Bronisław 1925 wywieziony na roboty do Niemiec po wojnie w Szczecinie, Marianna 1929. Teodora z córką Marianną po wojnie zamieszkały w Zamchu. |
| 5. | DEREWICZ | Andrzej 15.10.1903, żona Stefania 17.07. 1891 z d. Banko, bliźnięta: Wanda 23.08. 1923-1.04. 2013 (m.Władysław Mroczko, śl.1.02. 1942) i Czesław 23.08.1923. Czesław został wywieziony na roboty do Niemiec żył do 1945 roku (dalszy los nieznany). 15 sierpnia 1943 roku uprzedzone o planowanej zagładzie Grabiny, Stefania z Wandą opuścili wieś pod pretekstem, że idą po weterynarza do chorego konia, niczego nie zabierając, aby nie wzbudzać podejrzeń .Na drugi dzień gospodarstwo zostało spalone, a inwentarz i majątek rozgrabiony przez sąsiadów. Od 1944 roku zamieszkali w Chełmie Lubelskim. |
| Brak więcej informacji. Proszę Państwa o pomoc w uzupełnianiu wykazu. Objaśnienie: rok w barwie niebieskiej - śmierć z rąk bandytów ukraińskich (w tym tzw. "upa"). | ||
| |||||
L.p.
|   | Informacje |  | ||
1.
| Izabela Czerwińska | z d. Łochowska. [kwiecień 2008] poz. 1. Kiedy zginęli i czy na pewno zginęli? | iza_czerwinska(a)op.pl | ||
2.
| Elżbieta Kunysz-Drożdżowska | [luty 2013] poz. 2. z wikipedii. | elakd2502(a)gmail.com | ||
3.
| Elżbieta Wójtowicz | [kwiecień 2013] poz. 4. z relacji mojej babci Marianny Borowiec z d. Buczkowskiej. | bos977(a)wp.pl | ||
4.
| Przemyslaw Portuś | [luty 2016] uzup. poz. 1. z Księgi mieszkańców wsi Horyszów Polski. | port14(a)interia.pl | ||
5.
| Czesław Mroczko | [lipiec 2016] poz. 5 | zeslawmroczko(a)o2.pl | ||
Data powstania strony: kwiecień 2008 r., ostatnia edycja: lipiec 2016 r.
podstrona jest częścią
www.wolyn.ovh.orgros. (Memorial): Грабина
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz