Rok 1945: 4.45-6.45

Kalendarium ludobójstwa ukraińskiego

dokonanego na ludności polskiej

w latach 1939 - 1948

Opracował : Stanisław Żurek
Materiały znajdą się w książce nad którą obecnie pracuje.

Autor prosi o uzupełnienie i uwagi.

Rok 1945

Kwiecień 1945

1 kwietnia (Niedziela Wielkanocna) >

· między wsią Delawa a wsią Marcinopol pow. Drohobycz banderowcy zamordowali na drodze 19-letniego Polaka

· we wsi Nozdrzec pow. Brzozów upowcy uprowadzili i zamordowali 2 Polaków

2 kwietnia >

· we wsi Słobódka Koszylowiecka pow. Zaleszczyki ukraińscy partyzanci wymordowali 9 Polek, które były żonami Ukraińców

· we wsi Stare Sioło pow. Lubaczów miejscowi Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Zapałów pow. Jarosław upowcy obrabowali dom i zamordowali 5-osobową rodzinę polską, gajowego

3 kwietnia >

· w przysiółku Beskid koło Wetliny pow. Lesko (Bieszczady) upowcy zamordowali 4-osobową rodzinę polską

· w miejscowości Busk pow. Kamionka Strumiłowska upowcy zamordowali 11 Polaków

· we wsi Dobra pow. Jarosław miejscowi Ukraińcy i z okolicznych wiosek zamordowali 4 Polaków o tym samym nazwisku, w tym 2 kobiety

· we wsi Kropiwnik Stary pow. Drohobycz upowcy zamordowali i spalili razem z domem 6-osobową rodzinę polską

· we wsi Miłków pow. Lubaczów upowcy zamordowali 23 Polaków

· w miasteczku Nakło pow. Przemyśl upowcy zamordowali 2 Polaków, w tym 19-letniego

· we wsi Piątkowa koło Żohatyna pow. Dobromil Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

4 kwietnia > we wsi Lipina pow. Jaworów Ukraińcy zamordowali 1 Polkę

5 kwietnia >

· we wsi Cewków pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 3 Polaków

· we wsi Chotylub pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 2 Polaków

· we wsi Czerwona Woda pow. Jarosław w walce z UPA poległ 1 Polak

· w miejscowości Lubliniec Nowy pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali Polaka, żołnierza AK

· we wsi Pniatyń pow. Przemyślany upowcy zamordowali 5 Polaków

· we wsi Stare Sioło pow. Lubaczów uprowadzili do lasu i bestialsko zamordowali 5 Polaków, w tym 4 kobiety

6 kwietnia > we wsi Zaradawa pow. Jarosław upowcy zamordowali 2 Polaków.

7 kwietnia >

· we wsi Korytniki pow. Przemyśl upowcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Zaradawa pow. Jarosław Ukraińcy zamordowali 3 Polaków

8 kwietnia >

· we wsi Kłodno Wielkie pow. Żółkiew upowcy spalili żywcem 8-osobową rodzinę polską Chrzanowskich

· we wsi Maćkowice pow. Przemyśl banderowcy zamordowali 2 Polaków, w tym kobietę

· we wsi Małkowice pow. Przemyśl Ukraińcy zamordowali 18-letniego Polaka

9 kwietnia >

· we wsi Radawa pow. Jarosław upowcy spalili szkołę, tartak, plebanię, budynki ośrodka wypoczynkowego oraz zamordowali Polaka, 21-letniego milicjanta

· we wsi Rokitno pow. Tomaszów Lubelski upowcy zamordowali 3 Polaków, w tym 17-letniego

10 kwietnia >

· we wsi Dębiny pow. Lubaczów upowcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Mołodycz pow. Jarosław upowcy zatrzymali na drodze i zrabowali wozy z końmi oraz zamordowali 8 Polaków, w tym 3 kobiety i 17-letniego chłopca

· we wsi Osławica pow. Sanok Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Zaradawa pow. Jarosław Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

11 kwietnia > we wsi Sieniawa pow. Jarosław upowcy zamordowali 2 Polaków.

12 kwietnia >

· we wsi Dźwiniaczka pow. Borszczów zamordowali 16-letniego Polaka

· we wsi Maćkowice pow. Przemyśl miejscowi Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Narol pow. Lubaczów upowcy zabili 1 Polaka

· we wsi Rakowa pow. Sanok upowcy obrabowali gospodarstwa polskie oraz zamordowali 18 Polaków i 3 Ukraińców

13 kwietnia >

· we wsi Dobcza pow. Jarosław upowcy zamordowali 3 Polaków

· we wsi Majdan Sieniawski pow. Jarosław upowcy zamordowali 2 Polaków

· we wsi Radawa pow. Jarosław upowcy zamordowali 10-letniego chłopca polskiego, zrabowali konie, wóz i dobytek (jego ojciec zdołał uciec)

· w miejscowości Rohaczyn Miasto pow. Brzeżany upowcy obrabowali i spalili gospodarstwa polskie oraz zamordowali 29 Polaków, 3 Ukraińców i 4-osobową rodzinę Łemków przesiedloną z Polski

· we wsi Stare Sioło – Zalesie pow. Lubaczów upowcy zamordowali 1 Polaka

14 kwietnia >

· we wsi Brusno Nowe pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 4 Polaków

· we wsi Czerwona Woda pow. Jarosław Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Dobcza pow. Jarosław miejscowi Ukraińcy obrabowali doszczętnie Polaków, pobili i zamordowali 3 Polaków, w tym sołtysa

· we wsi Lisie Jamy pow. Lubaczów upowcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Wola Krzywiecka pow. Przemyśl banderowcy zamordowali 1 Polkę

W połowie kwietnia > we wsi Czumów pow. Hrubieszów Ukraińcy zamordowali 1 Polaka.

16 kwietnia >

· we wsi Czerniawka pow. Jarosław upowcy zamordowali Polaka, gajowego

· we wsi Monasterz pow. Jaworów upowcy zamordowali 3 Polaków

· we wsi Wielkie Oczy pow. Lubaczów upowcy zamordowali w lesie 2 Polaków: 23-letnią nauczycielkę i 25-letniego milicjanta (inni podają datę 18 kwietnia)

17 kwietnia >

· we wsi Huta gmina Wojsławice pow. Chełm Ukraińcy zamordowali 3 Polaków: upowcy 2 kobiety oraz były oficer SS „Galizien – Hałyczyna” rodem z Uchania zamordował nauczyciela Antoniego Grudniowskiego

· we wsi Piskorowice pow. Jarosław Ukraińcy zamordowali 1 Polkę

· we wsi Przemieście Dynowskie pow. Brzozów upowcy zamordowali 2 Polki: matkę z córką

· we wsi Radawa pow. Jaroslaw upowcy zamordowali 21-lerniego Polaka

· we wsi Słobódka Muszkatowiecka pow. Borszczów upowcy zamordowali 34 Polaków, w tym 3-osobową rodzinę (rodziców i 8-miesięczną córkę) oblali benzyną i spalili żywcem; większość ofiar to były kobiety i dzieci

· we wsi Wiązownica pow. Jarosław upowcy z sotni „Zaliźniaka” spalili 170 gospodarstw polskich oraz wymordowali 65 Polaków (inni podają 108 ofiar)

18 kwietnia >

· we wsi Brusno Nowe pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Mołodycz pow. Jarosław upowcy powracający z napadu na wieś Wiązownica spalili drewniany kościół

· we wsi Rudołowice pow. Jarosław banderowcy zamordowali 1 Polaka

19 kwietnia >

· we wsi Nowiny Horynieckie pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Schodnica pow. Drohobycz banderowcy zamordowali 8 osób: 4 Polaków(w tym ojca z synem i córką), 2 Ukrainki (żony Polaków, w tym jedna z dzieckiem) oraz adoptowane dziecko żydowskie

20 kwietnia >

· we wsi Krowica Hołodowska pow. Lubaczów Ukraińcy spalili żywcem w domach 2 Polaków, lat 68 i 73

· we wsi Leżachów pow. Jarosław upowcy zamordowali 6 Polaków

· we wsi Lipowiec pow. Jaworów Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· w miasteczku Lubaczów woj. rzeszowskie Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

21 kwietnia we wsi Wólka Horyniecka pow. Lubaczów zabili 1 Polaka.

21 kwietnia >

· we wsi Borownica pow. Przemyśl upowcy podczas napadu rozpoczętego o świcie obrabowali i spalili 200 budynków oraz zamordowali 62 Polaków (inni: 70 Polaków), począwszy od 3-miesięcznej Tereski Wójcik po 90-letnia Katarzynę Zimoń; . Omelan Płeczeń biorący udział w rzezi Polaków podawał, że było około 200 ofiar (G. Motyka: Tak było..., s. 255)

· we wsi Iwaczów Dolny pow. Tarnopol Ukraińcy zamordowali 3 Polaków, w tym kobietę – podczas prac polowych

· we wsi Wólka Horyniecka pow. Lubaczów upowcy zamordowali 1 Polaka

Nocą z 21 na 22 kwietnia > we wsi Torki pow. Przemyśl banderowcy zastrzelili Polkę, matkę małych dzieci.

22 kwietnia >

· we wsi Surochów pow. Jarosław Ukraińcy zamordowali 1 Polkę

· we wsi Trójczyce pow. Przemyśl banderowcy zamordowali 1 Polaka

23 kwietnia >

· we wsi Leszczawa Górna pow. Przemyśl upowcy zamordowali 2 Polaków, w tym gajowego

· we wsi Miłków pow. Lubaczów upowcy zamordowali 23 Polaków, którzy wrócili do swoich gospodarstw, w tym kobiety i dzieci

Nocą z 23 na 24 kwietnia > we wsi Kniażyce pow. Przemyśl upowcy zamordowali 6 Polaków: 5-osobową rodzinę z 3 dzieci oraz uprowadzili nauczyciela, który zaginął.

24 kwietnia >

· we wsi Dwernik pow. Lesko (Bieszczady) upowcy zamordowali 2 Polaków: matkę z kilkuletnim synem

· we wsi Stare Sioło pow. Lubaczów miejscowi Ukraińcy zamordowali 5 Polaków, w tym 2 kobiety, oraz 3 Ukraińców

· we wsi Wólka Horyniecka pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

25 kwietnia >

· we wsi Basznia Dolna pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Cisowa pow. Przemyśl upowcy zamordowali 2 Polaków

· we wsi Krzeczkowa pow. Przemyśl upowcy zamordowali 1 Polaka

26 kwietnia > we wsi Łodzianka Górna koło Rybotycz pow. Dobromil upowcy uprowadzili Polkę, która zaginęła bez wieści.

27 kwietnia > we wsi Wapowce pow. Przemyśl upowcy zamordowali 1 Polaka.

28 kwietnia > we wsi Budomierz pow. Jaworów upowcy zamordowali Polaka, 23-letniego milicjanta.

Nocą z 28 na 29 kwietnia > we wsi Darowice pow. Przemyśl banderowcy zamordowali 2 Polaków: mieli ręce związane drutem telefonicznym i roztrzaskane głowy tępym narzędziem.

30 kwietnia >

· we wsi Buk pow. Lesko (Bieszczady) upowcy zamordowali 1 Polaka

· w miasteczku Lubaczow woj.. rzeszowskie Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

29 kwietnia 1945 roku dowództwo oddziałów poakowskich oraz UPA na Rzeszowszczyźnie zawarło porozumienie o zaprzestaniu akcji zbrojnych przeciwko sobie.

W okresie kwiecień 1944 – kwiecień 1945 > we wsi Medenica pow. Drohobycz banderowcy zamordowali 16 Polaków.

W okresie maj 1944 – kwiecień 1945 > we wsi Ostrów pow. Lwów Ukraińcy zamordowali 7 Polaków.

W okresie luty, marzec i kwiecień 1945 > we wsi Baworów pow. Tarnopol Ukraińcy zamordowali 7 Polaków.

W marcu lub kwietniu > we wsi Dniestrzyk Hołowiecki pow. Turka banderowcy zamordowali 7 Polaków: 3 i 4-osobowe rodziny braci Nowosielskich.

W kwietniu >

· we wsi Białokiernica pow. Zborów upowcy zamordowali 7 Polaków, w tym 5 kobiet. (m.in. 3 Polki lat 20, 22 i ? powracające z przymusowych robót w Niemczech)

· we wsi Bukowsko pow. Sanok upowcy zamordowali 3 Polaków, w tym 25-letnią kobietę i 20-letniego chłopca

· we wsi Chlewiska pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Cygany pow. Borszczów Ukraińcy zamordowali 2 Polaków: małżeństwo, które za namową sąsiadki Ukrainki wróciło ze stacji kolejowej po trochę rzeczy do swojego domu przed wyjazdem do Polski , tutaj zostało schwytane, zarąbane siekierami a zwłoki spalone z całym domem

· we wsi Dobraczyn pow. Sokal banderowcy zamordowali 7-osobową rodzinę polską Ozgów z 3 córkami i 2 synami

· we wsi Dorofijówka pow. Skałat banderowcy zamordowali 15 Polaków: 12 we wsi oraz 3 uprowadzili do wsi Pińkowce pow. Zbaraż i tam powiesili, w tym lat 16 i 19

· we wsi Filipkowce pow. Borszczów upowcy zamordowali 1 Polkę

· we wsi Futory pow. Lubaczów upowcy uprowadzili i zamordowali w pobliskim lesie 12 Polaków, w tym 6-osobową rodzinę z dziećmi: niemowlę i lat 6, 7 i 8; chłopca lat 22 oraz po okrutnych torturach dziewczyny lat 18 i 26 (5 kobiet, 3 mężczyzn, 4 dzieci)

· we wsi Hołosków pow. Tłumacz upowcy obrabowali i spalili gospodarstwa polskie oraz zamordowali 29 Polaków, całe rodziny

· we wsi Hostów pow. Tłumacz upowcy uprowadzili i zamordowali 8 Polaków, w tym 4-osobową rodzinę i 2 kobiety

· we wsi Ihrowica pow. Tarnopol upowcy zamordowali 2 Polki, lat 16 i 28

· we wsi Iwanowce pow. Żydaczów upowcy zamordowali 5-osobowa rodzinę polską z 3 dzieci

· we wsi Komańcza pow. Sanok Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Korszów pow. Łuck sąsiad Ukrainiec zamordował 35-letniego Polaka, który przed wyjazdem za Bug przyjechał z Łucka pożegnać się z rodzinnym domem, który został przez Ukraińców spalony

· we wsi Krasówka pow. Tarnopol banderowcy zamordowali 4 Polki

· we wsi Kubajówka pow. Nadworna banderowcy zamordowali 3 Polaków: 40-letniego oraz 2 na drodze do wsi Majdan Średni, w tym kobietę

· we wsi Kurniki Iwańczańskie pow. Zbaraż upowcy zamordowali 10 Polaków

· we wsi Lipica Dolna pow. Rohatyn banderowcy zamordowali 5 Polaków: 3-osobową rodzinę i małżeństwo

· we wsi Lipowiec pow. Sanok Ukraińcy zamordowali 2 Polaków

· we wsi Miękisz Nowy pow. Jarosław Ukraińcy z SKW z sąsiednich wiosek obrabowali polskie gospodarstwa i zamordowali 5 Polaków

· we wsi Nielepkowice pow. Jarosław miejscowi Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Nowosiółka Skałacka pow. Skałat upowcy zamordowali 9 Polaków, w tym bibliotekarz polskiej świetlicy wiejskiej torturowany był przez kilka godzin: w język wbili mu ostry drut, który przywiązali do stopy, a w końcu powiesili go na przydrożnym drzewie

· we wsi Postołówka pow. Kopyczyńce banderowcy uprowadzili 2 Polaków, którzy zaginęli bez wieści

· we wsi Rzepedź pow. Sanok upowcy zamordowali 2 Polaków

· we wsi Siedliska pow. Brzozów upowcy zamordowali 10 Polaków, mieszkańców Wołodzia, gdy przyszli w odwiedziny do swoich rodzin, w tym troje dzieci do lat 4 oraz 6 kobiet

· we wsi Słobódka Janowska pow. Trembowla upowcy zamordowali 50 osób, w tym 47 Polaków, małżeństwo polsko-ukraińskie (mąż był Ukraińcem) z córką oraz Ukrainkę

· we wsi Smolanka pow. Tarnopol Ukraińcy zamordowali 2 Polaków

· we wsi Strzałkowce pow. Borszczów znalezione zostały zwłoki Polki z 1-roczną dziewczynką: kobieta była torturowana, miała też wyprute jelita, natomiast dziewczynka roztrzaskaną głowę

· we wsi Surmanowka pow. Jarosław upowcy zamordowali 2 Polki

· we wsi Szybalin pow. Brzeżany upowcy zamordowali 5 Polaków

· we wsi Turylcze pow. Borszczów ukraińscy powstańcy zamordowali 14-letniego polskiego chłopca, który przed wyjazdem do Polski wrócił do domu po ukryte rzeczy

· we wsi Tyrawa Solna pow. Sanok upowcy spalili wieś oraz żywcem 4 Polaków a 5 zostało ciężko poparzonych

· we wsi Wawrynów pow. Czortków banderowcy zamordowali 7-osobową rodzinę polsko-ukraińską

· we wsi Zaborol pow. Łuck miejscowi Ukraińcy zamordowali 2 Polaków: matkę z 6-letnim synem, gdy przyszli do swojego gospodarstwa

· we wsi Zaszków pow. Lwów miejscowi banderowcy powiesili Polkę, żonę Ukraińca, na belce w stajni, podczas wieczornego udoju krów; mąż z dziećmi był w mieszkaniu, gdzie oprawcy nie zaszli,

Kwiecień 1945 – uzupełnienie

Nocą z 2 na 3 kwietnia > we wsi Trzcianiec pow. Dobromil zostali zamordowani przez UPA:
- Kwaśnicki Stanisław
- Harnik Franciszek
- Bamburuk Teodor
- Mielnik Maria
- Husejko Piotr
(Jan Lucjan Wyciślak; 15. 04. 2007r.; RODAKpress).

3 kwietnia > we wsi Trzcianiec pow. Dobromil zostali zamordowani przez UPA:
2 Polaków i 3 Ukraińców./APP,SPP, sygn.79,s 326/
(Jan Lucjan Wyciślak; 15. 04. 2007r.; RODAKpress).

Nocą z 13 na 14 kwietnia > w miasteczku Rohaczyn pow. Brzeżany: „Tej tragicznej nocy zginęło 47 osób, w tym 17 młodych chłopców i 4 kobiety. /.../. Mój kuzyn Edward Świczewski zginął na rękach matki. Stryjna Maria uciekała z trojgiem dzieci. Dwoje młodszych, kilkuletnich ucieka przodem. Ona zostaje zatrzymana z najstarszym Edwardem. Upowiec mówi, żeby poszła do stajni i wypuściła bydło. Czyżby chciał ocalić jej syna?... Ale ona, niespokojna o los dwojga młodszych dzieci - Anny i Mariana, nie usłuchała tej zdaje się dobrej rady. Nie wiedziała wtedy, że dwoje dzieci jest już w bezpiecznym miejscu. Uciekając z Edwardem dalej do ogrodu natrafiła na innego upowca, który ranił Edwarda, przestrzeliwując mu policzki. Edward pada. Matka woła - "Edziu, gdzie jesteś?" Słyszy słabą odpowiedź - "Nie mogę się podnieść". Schyla się, podnosi dziecko, opierając jego głowę na swoim ramieniu. Wtedy bandyta strzela drugi raz w głowę Edwarda. Na rękę matki tryska mózg i leje się krew. /.../
Drugi mój kuzyn, Jan Stefanów, został także zamordowany na rękach matki. I na oczach ojca, który prosił bandytę, żeby zabił jego zamiast syna. Upowiec nie usłuchał. /.../
Marcin Andruszków nie chciał uciekać. Z płonącego obejścia wyszedł na drogę i tam od razu został zabity. Miał około 70 lat.
Mikołaj Bednarz uciekł do piwnicy, lecz później - jak pożar przybliżył się - wyszedł z niej, aby wypuścić -konie ze stajni. Otrzymał postrzał w głowę. Miał ponad 50 lat.
Maria Buczyńska (lat ponad 40) została zamordowana wraz z 10-letnią córką Karoliną; którą trzymała w objęciach.
Józef Rzatkowski (około 30 lat) zastrzelony na łące. Prowadzony na śmierć modlił się głośno.
Rzatkowscy, dwaj bracia (Piotr i ?) - zabici. Okoliczności nieznane.
Marcin Rzatkowski zabity w nieznanych okolicznościach. Lat około 60.
Katarzyna Wiatyk z 12-letnim synem zabici podczas ucieczki przed swoim domem i spaleni w jego pożarze.
Anna Andruszków zabita na swoim podwórzu. Lat ponad 55.
Józef Andruszków zabity na swoim podwórzu; Lat około 50.
Piotr Andruszków zabity w nieznanych okolicznościach. Lat około 50.
Piotr i Anna Buczyńscy - małżeństwo z dwójką dzieci - ukryci w piwnicy udusili się dymem.
Taki sam los spotkał Krasickich, małżeństwo z dwójką dzieci, oraz Karolinę Wiatyk - także z dwójką dzieci.
Józef Łapszyński (55 lat), postrzelony, zmarł w szpitalu w Brzeżanach. Nie pomogła amputacja ręki. Jego żona Maria, mocno poparzona, umarła później.
Władysław Uchman, kaleka (lat 30) - zabity w nieznanych okolicznościach.
Tej nocy zostali również zabici niektórzy Ukraińcy, mieszkańcy naszej wsi. Nie wiadomo, czy nastąpiła tu pomyłka, czy bandyci dopuszczali taką możliwość.
Wasyl Drobnicki (lat 30) został zamordowany na drodze przy swoim gospodarstwie. /.../ Michała Semkow (lat około 50) zabito koło jego domu.
Podczas ucieczki z domu zabito w drzwiach 16-letniego Iwanickiego.
Hładkij i Hnat, ranni, umarli w szpitalu w Brzeżanach.
Zamordowano także rodzinę Łemków (nazwisko i imiona nieznane) przybyłą do nas na kilka dni przedtem z zachodu. Ojciec tej rodziny, zrozpaczony i zdezorientowany, pytał moją mamę, gdzie się może ukryć. Rano znaleziono całą rodzinę martwą w rowie przydrożnym.
Na placu przed kościołem pochowano 36 pomordowanych, uduszonych w dymie i spalonych” (Władysław Żołnowski: „Ogniem i karabinem”, w: www.ludobojstwo.pl).
H. Komański, Sz. Siekierka..., na s. 125 wymieniają 37 nazwisk osób zamordowanych, w tym 2 Ukraińców i 4-osobową rodzinę Łemków.

Kwiecień 1945 > we wsi Karczunek pow. Tarnopol: „Po masakrze w Ihrowicy mordy na Polakach bynajmniej nie ustały. Szczególnie tragiczny był los dwóch młodych kobiet - Michaliny Kupyny, córki Błaszkiewicza, żony Ukraińca Piotra Kupyny oraz 16 letniej Czesławy Nakoniecznej. Obie pochodziły z Dobrowód leżących 7 km od Ihrowicy i były Polkami. /.../ Płacząc nad zwłokami matki Michalina wypowiedziała wiele gorzkich słów pod adresem zabójców. Doniesiono o tym miejscowym nacjonalistom, którzy postanowili ukarać ją śmiercią. /.../ Banderowcy czekali na Michalinę na Karczunku. Zabrali obie kobiety do domu Tracza, gdzie wielokrotnie rozbierano je i brutalnie gwałcono. Nie pomogły błagania Michaliny, że zostawiła dwoje małych dzieci, 6 letnią córeczkę i 2 letniego synka, a jej mąż Ukrainiec jest na wojnie. Michalinę zamordowano. Czesławę trzymano w strasznych warunkach jeszcze kilka dni, ale w końcu wypuszczono. Wycieńczona gwałtami i głodem powoli wracała do oddalonych o 5 km Dobrowód. W tym czasie w siedzibie bandy pojawiła się niejaka Zahaluczka, prawdopodobnie żona Ołeksy. Kobieta przekonała banderowców, że pozostawienie przy życiu Czesi jest dla nich niebezpieczne, gdyż dziewczyna może zdradzić miejsce pobytu bandy. Kiedy Czesia z trudem dochodziła do Dobrowód, dogonił ją na koniu banderowiec Horochowski, pochodzący z tej samej wsi. Obwiązał dziewczynę powrozem i przyprowadził z powrotem do domu Tracza. Tam dziewczynę zabito. /.../Tadeusz Kupyna, syn Michaliny, już jako dorosły mężczyzna zastał zaproszony do swojej ciotki Karoli Biłous z Ihrowicy na wesele jej syna. Przez długi czas siedział smutny i zamyślony, aż w końcu rozpłakał się. Zapytany o przyczynę, odpowiedział, że płacze za straconą miłością matczyną, bo żadna ciocia i opiekunka nie zastąpiły mu matki. - Kto mnie urządzi takie wesele, jak ciocia swojemu synowi? – pytał przez łzy. - Nie mogę zrozumieć - ciągnął dalej - w czym moja matka i kuzynka Czesława Nakonieczna przeszkadzały banderowcom budować wolną Ukrainę? Na zakończenie swojej opowieści Władysław Nakonieczny stwierdził, że takie pytania będą stawiane dotąd, dopóki nie powie się całej prawdy o bestialstwach UPA. - Ideologia bandycko-nacjonalistyczna uśpiła im rozumy, a wyzwoliła demony - dodał Władysław Nakonieczny” (Jan Białowąs: „Krwawa Podolska Wigilia w Ihrowicy 1944 r. Lublin 2003, s. 65-67 oraz w: www.ludobojstwo.pl).

Maj 1945

1 maja >

· we wsi Dobra Rustykalna pow. Sanok miejscowi banderowcy zamordowali 10 Polaków, w tym 4-osobową rodzinę, oraz 3 kobiety i 1 mężczyznę powiesili

· w miasteczku Lubaczów woj. rzeszowskie Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Lubliniec Nowy pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 18-letnią Polkę

· we wsi Ujkowce pow. Przemyśl upowcy zamordowali 1 Polkę

2 maja >

· we wsi Burakówka pow. Zaleszczyki ukraińscy powstańcy wymordowali 8 Polek, żon Ukraińców

· we wsi Kołajce pow. Rawa Ruska Ukrainiec Iwan Szwed zamordował 2 Polaków: ojca z 13-letnim synem

· we wsi Kupna pow. Przemyśl Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

3 maja >

· we wsi Monasterz pow. Jarosław upowcy zamordowali 1 Polkę

· we wsi Prusie pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 2 Polaków

· we wsi Radróż pow. Rawa Ruska miejscowi Ukraińcy zamordowali 2 Polaków: małżeństwo

5 maja > w miasteczku Lubaczów woj. rzeszowskie Ukraińcy zamordowali 1 Polaka.

9 maja >

· we wsi Basznia Dolna pow. Lubaczów Ukrainka o nazwisku Wołk (Wilk) w obecności bojówki banderowskiej zamordowała 2 Polki, siostry lat 17 i 25

· we wsi Czerwona Woda pow. Jarosław Ukraińcy zamordowali 2 Polaków, w tym kobietę

· we wsi Olszanica pow. Lesko upowcy zamordowali 9 Polaków

Nocą z 9 na 10 maja > we wsi Stary Sambor pow. Sambor upowcy obrabowali 2 domy polskie oraz zamordowali lub spalili żywcem 14 Polaków.

10 maja >

· we wsi Brzeżawa koło Birczy pow. przemyśl upowcy spalili większość gospodarstw polskich i zamordowali 18 Polaków

· we wsi Dzików Stary pow. Lubaczów zamordowali 5 Polaków

· we wsi Hoczew pow. Lesko banderowcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Jędrzejówka pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 2 Polaków

· we wsi Kłodno Wielkie pow. Żółkiew upowcy zabili 2 Polaków: jeden poległ w walce, drugi został uprowadzony i zamordowany

· we wsi Kołajce pow. Rawa Ruska Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Opole pow. Włodawa Ukraińcy zamordowali 1 Polkę

· we wsi Sosolówka pow. Czortków upowcy zamordowali 2 Polaków

11 maja >

· w kol. Kopytno pow. Biała Podlaska upowcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Zarwanica pow. Złoczów Ukraińcy zamordowali 2 Polaków, w tym kobietę

12 maja > we wsi Wołkowyja pow. Lesko Ukraińcy zamordowali 1 Polaka.

13 maja > we wsi Horyniec pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali Polkę, lat 62.

15 maja >

· we wsi Dłużniów pow. Sokal (pow. Hrubieszów) upowcy zamordowali 6-osobową rodzinę polską z 4 dzieci oraz 1 Ukrainkę

· we wsi Liwcze pow. Hrubieszów upowcy zamordowali 8 Polaków z 2 rodzin: ojca z 2 małych dzieci oraz małżeństwo z 2 dzieci i dziadkiem

· we wsi Młyniska pow. Żydaczów upowcy zamordowali 1 Polaka

16 maja >

· we wsi Dziurdziów pow. Lesko Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Jawornik pow. Sanok Ukraińcy z SKW zamordowali Polaka, sołtysa

· we wsi Monasterz pow. Jarosław upowcy zamordowali Polaka, milicjanta

· w kol. Sahryń pow. Hrubieszów upowcy zamordowali 5 Polaków pracujących na polu, wysiedleńców z Wołynia; nieznane są losy Polaków mieszkających na koloniach II i III w Sahryniu; „Niektórzy mieszkańcy wsi sąsiadujących twierdzą, że wszyscy Polacy zostali tam zamordowani przez bandy UPAS i nikt nie ocalał” (S. Jastrzębski..., s. 115; lubelskie)

17 maja >

· we wsi Lewków pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 2 polskich chłopców, lat 11 i 12

· we wsi Ropienka pow. Lesko Ukraińcy zamordowali 2 Polaków

Nocą z 17 na 18 maja > we wsi Horodyszcze pow. Chełm upowcy obrabowali i spalili gospodarstwa polskie oraz zamordowali 3 Polaków.

18 maja >

· we wsi Brodzica gmina Gozdów pow. Hrubieszów upowcy z sotni „Jahody” obrabowali i spalili gospodarstwa polskie oraz zamordowali 45 Polaków

· w miasteczku Lubaczów woj. rzeszowskie Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsiach: Łachowce, Radków, Rzeplin i Posadów na Rzeszowszczyźnie banderowcy wymordowali ponad 60 Polaków

· we wsi Serednica pow. Lesko Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

19 maja >

· we wsi Polańczyk pow. Lesko upowcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Studenne pow. Lesko upowcy zamordowali 3 Polaków

· we wsi Zahutyń pow. Sanok miejscowi Ukraińcy zamordowali 1 Polkę

20 maja (Zielone Święta) >

· w mieście Rozdół pow. Żydaczów banderowcy zamordowali 13 Polaków, w tym 19-letnią dziewczynę, 19 i 23-letnich chłopców powiesili na balkonie pożydowskiego domu, oraz 4-letniego chłopca

· we wsi Szówsko pow. Jarosław upowcy zamordowali 20-letniego Polaka

· we wsi Wielkie Oczy pow. Jaworów upowcy zamordowali Polaka, milicjanta

21 maja > we wsi Radawa pow. Jarosław upowcy zamordowali 20-letniego Polaka, milicjanta.

19 i 22 maja > we wsi Rzeplin pow. Tomaszów Lubelski upowcy zamordowali co najmniej 16 Polaków.

Nocą z 23 na 24 maja > we wsi Leszczawa Górna pow. Przemyśl upowcy obrabowali i spalili 17 gospodarstw polskich oraz zamordowali 7 Polaków.

24 maja > we wsi Monasterz pow. Jarosław upowcy zamordowali 1 Polaka.

25 maja >

· we wsi Młyny pow. Jaworów Ukraińcy zamordowali 4 Polaków, w tym dziewczynę

· we wsi Wielkie Oczy pow. Lubaczów zamordowali 2 Polaków: 24-letnią dziewczynę i milicjanta

· we wsi Wola Krzywiecka pow. Przemyśl Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

Nocą z 25 na 26 maja > we wsi Łopatyn pow. Radziechów banderowcy zamordowali 11 Polaków, w tym 3 rodziny, ciężko ranili 6 Polaków.

26 maja >

· we wsi Bóbrka pow. Lesko (Bieszczady) Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Leszczawka koło Kuźminy pow. Przemyśl upowcy uprowadzili 1 Polaka, który zaginął bez wieści

· we wsi Monasterz pow. Jarosław upowcy zamordowali 1 Polaka

27 maja > we wsi Waręż pow. Sokal sotnia „Berkuta” zamordowała 6 Polaków, milicjantów.

Nocą z 27 na 28 maja > we wsi Tyrawa Wołoska pow. Sanok upowcy obrabowali gospodarstwa polskie i zamordowali 5 Polaków.

28 maja >

· we wsi Siedliska pow. Rawa Ruska upowcy zamordowali 4 Polaków, w tym sołtysa i 2 milicjantów

· we wsi Wielkie Oczy pow. Jaworów upowcy zamordowali Polaka, milicjanta

Od lutego 1944 do maja 1945 > we wsi Żurawniki pow. Lwów Ukraińcy zamordowali 13 Polaków.

Od marca 1944 do maja 1945 > we wsi Borszczowice pow. Lwów banderowcy zamordowali 15 Polaków.

Od sierpnia 1944 do maja 1945 > we wsi Buczały pow. Rudki banderowcy zamordowali 4 Polaków.

W kwietniu lub maju > we wsi Prehoryłe pow. Hrubieszów upowcy z przybyłej zza Bugu bojówki „Berezy” zamordowali około 60 Polaków.

W maju >

· we wsi Bachów pow. Przemyśl banderowcy zamordowali 5 Polaków, w tym kobietę

· we wsi Basznia Dolna pow. Lubaczów Ukraińcy spalili ponad połowę wsi, zniszczyli wnętrze kościoła i zamordowali 11 Polaków

· we wsi Bóbrka pow. Lesko upowcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Hermanów pow. Lwów banderowcy zamordowali 21-letniego Polaka

· we wsi Kubajowka pow. Nadworna banderowcy zamordowali 55-letnią Polkę oraz jej 22-letnią służącą Ukrainkę (inni: 2 Polki, lat 5o i 20)

· we wsi Liwcze pow. Sokal upowcy obrabowali gospodarstwa polskie i zamordowali 4 Polaków

· we wsi Maćkowice pow. Przemyśl miejscowi Ukraińcy zamordowali 1 Polkę

· we wsi Malawa koło Birczy pow. Przemyśl upowcy spalili część gospodarstw polskich i zamordowali 8 Polaków

· we wsi Małkowice pow. Przemyśl upowcy zamordowali 1 Polkę

· we wsi Miętkie pow. Hrubieszów upowcy zamordowali 1 Polaka

· koło wsi Modryniec pow. Hrubieszów na drodze upowcy zamordowali 2 Polaków

· we wsi Olszanica pow. Sanok upowcy zamordowali 2 Polaków

· we wsi Radków pow. Tomaszów Lubelski upowcy zamordowali 7 Polaków

· we wsi Serednie pow. Kałusz banderowcy uprowadzili i zamordowali 3 Polaków

· we wsi Słobódka Janowska pow. Trembowla upowcy zamordowali Polkę, żonę żołnierza WP, który zginął pod Kołobrzegiem w marcu tego roku; osieroconych zostało 4 dzieci, z których najstarsze miało 10 lat

· we wsi Stanimirz pow. Przemyślany upowcy zamordowali 19-letnią Polkę oraz 22-letnią Ukrainę

· we wsi Uwsie pow. Brzeżany Ukraińcy zamordowali bestialsko 3 Polaków: rodziców i małoletnie dziecko; rodzina ta przed wyjazdem do Polski przyjechała do wsi zabrać trochę rzeczy i żywności ze swojego gospodarstwa, wcześniej uciekła stąd do wsi Kozowa, gdzie się ukrywała

· we wsi Wicyń pow. Złoczów Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Zazdrość pow. Trembowla banderowcy uprowadzili 2 Polki i powiesili w lesie

Wiosną > we wsi Święty Stanisław pow. Kołomyja w bunkrze w lesie znaleziono zwłoki 8 Polaków, w tym dziewczyn lat; 17, 20 i 21.

Maj 1945 - uzupełnienie


29 maj 1945 r > we wsi Trzciniec pow. Dobromil „Lubieński Antoni - torturowany i uprowadzony do lasu zaginął. W czasie ujęcia przewoził korespondencję z Wojtkowej” (Jan Lucjan Wyciślak; 15. 04. 2007r; RODAKpress).

Czerwiec 1945

Nocą z 31 maja na 1 czerwca > we wsi Kobylany pow. Krosno Ukraińcy zamordowali 1 Polaka.

4 czerwca > we wsi Cieszanów pow. Lubaczów Ukraińcy zamordowali 1 Polaka.

5 czerwca >

· we wsi Dobra pow. Jarosław upowcy zamordowali 1 Polkę

· we wsi Sokole pow. Kamionka Strumiłowska zamordowali 16 Polaków z rodzin polsko-ukraińskich

· we wsi Turżańsk pow. Sanok upowcy zamordowali Polaka, gajowego

6 czerwca > w pobliżu miasta Przemyśl woj. rzeszowskie banderowcy zamordowali 3 chłopców polskich: dwóch 16-letnich i 17-letniego.

10 czerwca > w kol. Staszic pow. Hrubieszów upowcy zamordowali 47 Polaków.

11 czerwca >

· we wsi Duńkowiczki pow. Przemyśl miejscowi Ukraińcy zamordowali 1 Polkę

· we wsi Ruska Wieś pow. Przemyśl upowcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Wola Obszańska pow. Biłgoraj upowcy zamordowali 1 Polaka

12 czerwca > we wsi Bruchnal pow. Jaworów banderowcy zamordowali 2 Polaków.

17 czerwca > we wsi Pogorzelec pow. Włodawa upowcy zamordowali na oczach całej rodziny 1 Polaka.

18 czerwca >

· we wsi Cewków - Buda Czerniakowa pow. Lubaczów upowcy zamordowali 4 Polaków, w tym 3 kobiety, lat 23, 26 (ich ciał nie odnaleziono) oraz 30

· we wsi Ruska Wieś pow. Przemyśl Ukraińcy zamordowali 2 Polki

19 czerwca >

· na drodze ze wsi Bircza pow. przemyśl do przemysla upowcy uprowadzili Polkę, matkę 6-ga dzieci, która zaginęła bez wiesci

· we wsi Zawój pow. Lesko (Bieszczady) upowcy zamordowali 1 Polaka, gajowego

20 czerwca >

· we wsi Batycze pow. Przemyśl Ukraińcy uprowadzili i zamordowali 3 Polaków, w tym 2 kobiety, jedna 22-letnia

· we wsi Stężyca pow. Lesko (Bieszczady) upowcy zamordowali 1 Polaka

21 czerwca >

· we wsi Mokre pow. Sanok upowcy zastrzelili 1 Polaka

· we wsi Wola Michowa pow. Sanok (Bieszczady) upowcy zamordowali 1 Polaka

22 czerwca > we wsi Babica nad Sanem pow. Przemyśl Ukraińcy zamordowali 3 Polaków.

23 czerwca > we wsi Grabowo pow. Kamionka Strumiłowska banderowcy zamordowali 9 Polaków, w tym 8-letniego sierotę, oraz 2 osoby z rodziny polsko-ukraińskiej.

24 czerwca >

· we wsi Hłomcza pow. Sanok Ukraińcy uprowadzili i zamordowali 1 Polaka

· we wsi Mrzygłód pow. Sanok Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

25 czerwca > we wsi Sośnica pow. Jarosław upowcy zamordowali 1 Polaka, milicjanta.

26 czerwca > we wsi Dobra Szlachecka pow. Sanok Ukraińcy zamordowali 1 Polaka.

29 czerwca > we wsi Dobra Szlachecka pow. Sanok Ukraińcy zamordowali 1 Polaka.

Od marca 1944 do czerwca 1945 > we wsi Jaryczów Nowy pow. Lwów banderowcy zamordowali 15 Polaków.

Od połowy 1944 do czerwca 1945 > we wsi Chłopy pow. Rudki Ukraińcy zmordowali 8 Polaków.

W maju oraz w czerwcu >

na Rzeszowszczyżnie z rąk ukraińskich zginęli Polacy we wsiach:

- Bachów – 2 osoby

- Barycz – 1 osoba,

- Batycze – 3 osoby,

- Brzeżawa – 18 osób,

- Brzuska – 1 osoba,

- Duńkowiczki – 1 repatriantka,

- Iskań – 3 osoby,

- Lipa – 15 osób,

- Malawa – 5 osób,

- Polhowa – 1 osoba,

- Roztoka – 2 osoby, w tym jednotygodniowe dziecko,

- Ruska Wieś – 1 osoba,

- Wola Krzywiecka – 1 osoba.

W czerwcu >

· w miasteczku Baligród pow. Lesko Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· w przysiółku Basiówka koło wsi Daszawa pow. Stryj Ukrainiec udusił Polaka, z którym razem prowadził młyn

· z drogi Bircza – Przemyśl woj. rzeszowskie upowcy uprowadzili do lasu i zamordowali 1 Polaka

· we wsi Cieszanów pow. Lubaczow Ukraińcy zamordowali 1 Polaka

· we wsi Humniska pow. Kamionka Strumiłowska banderowcy zamordowali 4 Polaków, w tym 3 kobiety (jedną udusili i wrzucili do studni)

· we wsi Iskań pow. Przemyśl upowcy w bestialski sposób zamordowali rodzinę nauczycieli: Polaka, jego żonę Ukrainkę, jej matkę (teściową Polaka) powiesili głową do dołu „za zdradę narodu ukraińskiego”; ponadto zamordowali jeszcze 1 Polaka; łącznie 2 Polaków i 2 Ukrainki; prawdopodobnie mordu dokonali synowie księdza unickiego Michajło Huka

· we wsi Klawińce pow. Kopyczyńce banderowcy uprowadzili 2 Polki, które zaginęły

· we wsi Liczkowce pow. Kopyczyńce banderowcy zamordowali 6 Polaków, w tym 17-letnią dziewczynę oraz 2 chłopców 17-letnich, którzy zostali związani drutem kolczastym i wrzuceni do rzeki Zbrucz, ofiary mieły też ślady gwoździ wbitych w palce u rąk i nóg

· we wsi Łukawiec pow. Lubaczów upowcy zamordowali 2 Polaków

· we wsi Piskorowice pow. Jarosław Ukraińcy zamordowali 3 Polaków

· we wsi Podhajce pow. Stryj banderowcy zamordowali 32-letniego Polaka

· we wsi Przemysłów pow. Sokal banderowcy zamordowali 5-osobową rodzinę polską z 3 dzieci

· we wsi Romanówka pow. Grodek Jagielloński banderowcy zmordowali 1 Polkę

· we wsi Siemikowce pow. Podhajce banderowcy po torturach utopili w studni 2 Polaków: małżeństwo

· we wsi Staje pow. Rawa Ruska banderowcy zatrzymali i zamordowali w lesie 21-letniego Polaka wracającego z przymusowych robót w Niemczech

· we wsi Turżańsk pow. Sanok miejscowi Ukraińcy powiesili Polaka, gajowego i ukradli mu krowę

W okresie od 1944 do połowy 1945 > we wsi Nowosiółki Gościnne pow. Rudki banderowcy zamordowali 7 Polaków.

W okresie od 1944 (II połowa) do połowy 1945 > we wsi Biłohorszcze pow. Lwow upowcy zamordowali 7 Polaków.

W I połowie 1945 >

· we wsi Białohorówka pow. Horodenka upowcy zamordowali 7 Polaków

· we wsi Chlebowice Świrskie pow. Przemyślany Ukraińcy zamordowali 26 Polaków

· we wsi Czernelica pow. Horodenka upowcy zamordowali 60 Polaków

· we wsi Hołosków pow. Tłumacz upowcy zamordowali 29 Polaków

· we wsi Howiłów Mały pow. Kopyczyńce upowcy zamordowali 25 Polaków

· we wsi Plaucza Mała pow. Brzeżany upowcy zamordowali 6 Polaków

· we wsi Plaucza Wielka pow. Brzeżany upowcy zamordowali 5 Polaków

· we wsi Skomorochy pow. Tarnopol upowcy zamordowali 10 Polaków, w tym siekierą zarąbali Polkę, której córka w marcu zaginęła bez wieści

· w miasteczku Tyśmienica pow. Tłumacz Ukraińcy zamordowali kilkoro uczniów polskich, w tym 12-letnią Krystynę Ostrowską, którzy dojeżdżali do szkoły w mieście Stanisławów (Sz. Siekierka..., s. 724, stanisławowskie0

· we wsi Zarudce pow. Lwow Ukraińcy zmordowali 5 Polaków

· we wsi Zazdrość pow. Trembowla upowcy zastrzelili 17-letniego Polaka