Pismo ks. Aleksandra Markiewicza w sprawie napadów ukraińskich nacjonalistów na parafię Milno i jej ewakuacji, Załoźce 22 II 1945 r.

Ksiądz Aleksander Markiewicz

[źródło: Ks. Józef Wołczański: Eksterminacja narodu polskiego i kościoła rzymskokatolickiego przez ukraińskich nacjonalistów w Małopolsce Wschodniej w latach 1939-1945. Materiały źródłowe - cz. II. Wydawnictwo Bastion. Kraków 2005.]

Pismo ks. Aleksandra Markiewicza w sprawie napadów ukraińskich nacjonalistów na parafię Milno i jej ewakuacji, Załoźce 22 II 1945 r. [Tekst pisany niebieskim atramentem na 1,5 stronicy kratkowanego papieru formatu A4.]

Do Najprzewielebniejszej Kurii Metropolitalnej ob[rządku] łac[ińskiego] we Lwowie!

1. Uprzejmie powiadamiam, że wskutek napadów i pożarów około 50 osób poniosło śmierć. Gontowa prawie doszczętnie została spalona 20 XII 1944 r. W Milnie 10 XI 1944 około 70 budynków spalono. Wobec niebezpieczeństwa napadów, parafianie w 100% wyjechali do Załoziec, a stąd odeszły 3 transporty na Zborów do Zamościa, Przemyśla, Chełmu i Krasnostawu.

2. Trwałem na placówce do św. Szczepana i ostatni raz odprawiłem w kościele w Milnie mszę św. w ten dzień. W nocy, z Bożego Narodzenia na św. Szczepana, o godz. 1 1/4 po północy był napad w celu zamordowania i rabunku, cudem jednak unikłem morderstwa ja i służba. I tego samego dnia wyjechałem do Załoziec i mieszkam w domu p[ani] Szawłowskiej. Kościół w Milnie ocalał nie zniszczony, probostwo zaś po wyjeździe w części pozbawione jest okien i drzwi frontowe rozrąbane po ponownym napadzie nocnym. Majątek kościoła w części ocalony - część zabrali ludzie, a część ja sam.

3. Ks. Szczepankiewicz z Ihorowicy w wigilię Bożego Narodzenia zginął wraz z rodziną i około 60 osób poniosło śmierć.

4. W II półroczu 1944 r. w dni świąt zniesionych i supressis odprawiłem mszę św. za parafian, ponieważ nie otrzymałem z Kurii Metropolitalnej innego zarządzenia.

5. W marcu br. reszta parafian z Milna wyjedzie na Zachód, nie wiadomo którego dnia i gdzie, a ponieważ parafianie porozrzucani są w różnych miejscowościach, a także w diecezji przemyskiej, więc i ja chcę wyjechać do przemyskiej diecezji, o ile będzie możliwe, dlatego proszę uprzejmie o łaskawe pozwolenie, poświadczenie, że jestem kapłanem Archidiecezji lwowskiej, polecenie i celebret. W odpowiednim czasie, na polecenie Najprzew[ielebniejszej] Kurii Metropolitalnej, powrócę do pracy w Archidiecezji.

6. Jeżeli możliwe, to proszę 30 intencji mszalnych przez oddawcę listu na ręce ks. prob[oszcza] Gajewskiego w Załoźcach.

7. Proszę o informację, czy jestem obowiązany odprawiać mszę św. za parafian w niedziele i święta, ponieważ jestem obecnie bez parafii.

Załoźce, dnia 22 lutego 1945 r.

Ks. Markiewicz Aleksander
administr[ator] z Milna

---

I z tego samego źródła - biogram i zdjęcie księdza Aleksandra Markiewicza

Markiewicz Aleksander (1884-1948), święcenia kapłańskie w 1907 r. we Lwowie, 1907-1910 wikariusz par. Sasów, 1910-1912 wikariusz par. Narajów, 1912-1916 wikariusz-ekspozyt par. Zabojki, 1916-1919? wikariusz par. Busk, 1919?-1928 ekspozyt par. Adamy, 1928-1929 administrator par. Opryłowce, 1929-1934 proboszcz par. Trościaniec Wielki, 1934-1945 administrator par. Milno. W ramach ekspatriacji wyjechał na Śląsk Opolski. 1945-1947 rezydent par. Bojków. Zmarł 5 VI 1948 w Szynwałdzie.